آنچه در بسته بندی مواد غذایی باید بدانیم

آنچه در بسته بندی مواد غذایی باید بدانیم؛ اصول اولیه، مواد مصرفی و استانداردهای بسته بندی

مروری بر بسته بندی کالاهای غذایی

بسته بندی عبارت است از هنر و علم آماده سازی مواد غذایی برای انبار کردن، و در نهایت فروش. بسته بندی باید تا حد امکان ساده و ارزان باشد ضمن اینکه اهداف اولیه بسته بندی یعنی خاصیت حفاظتی و جذابیت را نیز دارا باشد.

برای ثبت نام در طرح جابر اینجا کلیک کنید.

با عنایت به این که مواد بسته بندی توسط ماشین های مختلف فرایند می شوند بنابراین خواص دیگری نیز باید داشته باشند که عبارتند از: نرمش، قابلیت پذیرش چاپ، قابلیت استفاده در ماشین های لفاف، قابلیت دوخته شدن در حرارت، شکل پذیری به کمک باد یا خلأ و یا فناوریهای حرارتی.

خواص مطلوب دیگری که به ویژه از دیدگاه صنایع غذایی مهم هستند عبارتند از: شفافیت، نفوذپذیری یا غیر نفوذپذیری محصول نسبت به بخار آب و گازهای دی اکسید کربن، اکسیژن و نیتروژن.

اگر چه تعداد زیادی از مسائل فناوری مربوط به استفاده از مواد پلاستیکی در بسته بندی مواد غذایی از جمله مشکلاتی هستند که کلاً به صنعت بسته بندی مربوط می شوند ولی برخی از مسائل مربوط به طبیعت ماده به کار رفته در بسته بندی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند.

موفقیت کاربرد پلاستیک ها در بسته بندی نیاز به همکاری تولید کنندگان مواد غذایی، سازندگان انواع پلاستیک ها، طراحان و در نهایت مصرف کنند گان دارد. ملاحظات اقتصادی محدودیت های بیشتری را اعمال می کند، چرا که مصرف کننندگان صرفا به دنبال کیفیت محصول هستند تا بسته بندی آنها .

ثبت سفارش تولید محتوای تخصصی صنعتی

فناوری های که می توانند برای بسته بندی مواد غذایی فرایند شده مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از :

– ورق های خوراکی عایق برای کند کردن انتقال رطوبت بین اجزا تشکیل دهنده یک ماده غذایی که دارای فعالیت آبی متفاوت هستند .
– گیرنده های اکسیژن برای کند کردن اکسیداسیون چربی ها
– گیرنده های دی اکسید کربن
– گیرنده های بوهای نامطبوع

سایر انواع بسته بندی موثر غذایی عبارتند از :
– ورقه های حساس به میکروویو که بای افزایش سطح برخی از مواد غذایی مانند ورق های سیب زمینی، انواع نان ها و ذرت باد کرده در محیط های گرم مورد اسفاده قرار می گیرند.
– نشانگرهای انجام فرایند میکروویو
– ورقه های منتشر کننده بخار
– نشانگرهای حرارت دیدگی بیش از حد مواد غذایی که شرایط نامناسب فرایند حرارتی را اشکار می سازند.
– ارزیابی کننده تغییرات زمان – درجه حرارت برای نشان دادن میزان کاهش قابلیت نگهداری مواد غذایی که در جریان توزیع انها ممکن است اتفاق بیفتد .

بسته بندی مواد غذایی

برای مطالعه سایر مقالات کافه محتوا اینجا کلیک کنید.

مواد مورد استفاده در بسته بندی

مواد بسته بندی شده طوری طراحی شده اند که با سرعت های نفوذ پذیری معینی و همخوانی با سرعت تنفس سبزیهای بسته بندی شده می توانند ورود اکسیژن را به داخل بسته بندی کنترل کنند و اجازه دهند تا دی اکسید کربن خارج شود.
مواد بسته بندی همچنین دارای استحکامی هستند که به راحتی ضربات مکانیکی مرحله توزیع مواد غذایی را تحمل نمایند.

مواد ذیل در حد وسیعی برای بسته بندی مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند :
* کاغذ و محصولات کاغذی پوشش دار
*محصولات سلولزی _ سلوفان
*فلزات _ ورقه حلبی ، الومینیوم ، فولاد زنگ نزن ، مفرغ
* انواع سرامیک
* شیشه
* لاستیک
* پلاستیک
* ترکیبات دیگر مانند چوب ، پارچه و غیره

اغلب مواد فوق سال هاا ست که استفاده می شوند و در این مدت مشکل عمده در بسته بندی مواد غذایی بوجود نیاوردند .
روش قدیمی حمل چای در صندوق های چوبی دیگر مورد استفاده نیست و در مقابل استفاده از سرامیک لعابدار نسبت به ظروف فلزی مانند سرب و کادمیوم باعث کاهش آلودگی می گردد.

از طرف دیگر پلاستیک ها که امتیازات زیادی به عنوان مواد جدید بسته بندی دارند مواد غذایی را در تماس با گستره وسیعی از مواد مختلف شیمیایی قرار دهند که قبلاً تجربه نشده بودند.

این مسله از این جهت بیشتر مورد توجه قرار گرفته است که مواد بسته بندی به مدت زیادی در مجاورت مواد غذایی قرار می گیرند .

ثبت سفارش تولید محتوای تخصصی صنعتی

مواد بسته بندی پلاستیکی

پلیمر های اصلی مورد استفاده در بسته بندی مواد غذایی همراه با توضیح مختصری در خصوص نحوه فراینده های تولید انها و خواص مشخصه محصول نهایی مورد بحث قرار می گیرند.

اهمیت نفوذپذیری این مواد به اکسیژن و بخار آب در انتخاب آنها برای بسته بندی مواد غذایی باید مورد توجه قرار گیرد.
اغلب پلیمری های که در بسته بندی مواد غذایی استفاده می شوند ترموپلاستیک ها هستند، در درجه حرارت بالا نرم می گردند و در اثر سرد کردن مجدد سخت می شوند بدون این که ترکیب شیمیایی آنها تغییر کند.

در مقابل این دسته ترموست ها هستند که در اثر گرم شدن به صورت غیر قابل برگشت تغییر می کنند. ترموپلاستیک ها ارجحیت دارند چون پلیمر اصلی ممکن است در معرض چند بار متوالی گرم کردن و سرد کردن در جریان تولید و تشکیل ورقه و یا ظرف قرار گیرد.

1- پلی الفین ها

*پلی اتیلن: پلی اتیلن از پلیمریزاسیون اضافی گاز اتیلن که از صنایع زغال سنگ و نفت به عنوان محصول فرعی بدست می آید .
*پلی پروپیلن: عضو بعدی گروه الفین ها هستند .
*پلی وینیل کلراید: تعدادی از مواد پلاستیکی موجود ند که یک اتم ئیدروﮋن اتیلن توسط یک هالو ﮋن یا سایر گروهها جایگزین شده است .
*پلی تترا فلوئورو اتیلن

2- ترموپلاستیک های غیر اتیلنی :

*نایلونها ( پلی آمید): نایلون ها شامل پلی مرها یی هستند که از تراکم یک دی اسید بایک دی آمین تولید می شوند در حالی که فراورده های قبلی از واکنش های پلی مریزاسیون اضافی به دست می آمدند . اولین ترکیب نایلونی که تولید گردید نایلون 6 و 6 بود که از اسید آدیپیک و هگزا متیلن دی آمین تشکیل شده است .

*پلیمر های مرکب: در برخی موارد پلی مرها یا با واکنش های اضافی بیش از یک نوع منو مر و یا تراکم سه نوع منومر و یا با تراکم سه نوع مونومر مختلف تولید می شوند. در هر مورد بیش از یک نوع واحد تکراری در ساختمان پلیمر وارد می گردد. به این دسته از پلیمر ها، پلیمر مرکب می گویند .

انواع پلی مرهای مرکب :

-اتیلن ونیل استات
-وینیل کلراید
-پلی استیرن

مزایای بسته بندی

محصولات كشاورزي و دامپروري كه خسارت ديده، فاسد شده و يا كيفيت غير قابل قبولي از نظر هر يك از خصوصيات حسي داشته باشند مورد پذيرش مصرف كنندگان قرار نمي گيرند و ضايعات محسوب مي شوند.

دلايل اين گونه ضايعات را مي توان به عوامل زير نسبت داد:

1) آلودگي ميكربي و تجزيه مواد توسط آنها
2) فرآيندهاي زيست سوزي و زيست سازي (متابوليكي)
3) تنش هاي فيزيكي.

اصول بسته بندی مواد غذایی و محصولات خوراکی

فساد معمولاً به وسيله كپك ها، مخمرها، باكتري ها و ويروس ها انجام مي گيرد. منشاء اين آلودگي ها ممكن است از مزرعه و باغ باشد كه محصول در حال رشد يا دام را مورد تهاجم قرار دهد.

سپس علايم قابل رويت فساد طي حمل و نقل، انبار كردن و يا مصرف محصول به چشم آيد. تغييرات متابوليكي غير معمول كه به دليل گرمازدگي، سرمازدگي، كمبود اكسيژن يا تنش دي اكسيد كربن روي مي دهد ممكن است به لك افتادن، گود افتادگي، نرم شدگي بيش از حد، تغيير رنگ، تغيير بافت و… منجر شود.

تنش هاي فيزيكي طي برداشت مكانيكي، حمل و جابجايي و… وارد مي شود و سبب ضربه ديدگي، سايش و تغيير فيزيكي محصول مي گردد.