طرح درس علوم ششم دبستان – درس اول تا دهم

طرح درس علوم ششم دبستان به مجموعه درسنامه و روش های اجرایی گفته می شود که برای تدریس در کلاس درس علوم ششم به کار می رود. این طرح درس، دربرگیرنده روش تدریس، لوازم و ابزارهای مورد نیاز، روش مدیریت کلاس درس علوم، برگزاری آزمون های تکوینی و مستمر در کلاس و … می باشد. بهترین موضوعات تحقیق دبستان را هم می توانید بر همین مبنا به دانش آموزان بدهید.

 

طرح درس علوم ششم دبستان

 

طرح درس علوم ششم – درس اول

 

نام درس: زنگ علوم

موضوع درس: مسایل زندگی روزانه و حل آن ها

اهداف کلی :

• آشنایی دانش آموزان با مهارت مشاهده
• به کار گیری کلیه مراحل انجام یک روش علمی در حل یک مسأله
• مهارت طرح مسأله و یافتن یک روش مناسب برای حل آن
• آشنایی با روش های آزمون و خطا
• آشنایی با طرح فرضیه، آزمایش، نظریه و نتیجه گیری علمی

  اهداف دینی:

• تقویت مهارت مشاهده در زندگی
• به کارگیری کلیه حواس برای درک محیط زندگی پیرامون خود
• درک آفرینش و شگفتی های خلقت از طریق مشاهده

مفاهیم: مشاهده- تفسیر یک پدیده-جمع آوری اطلاعات و فرضیه سازی در مورد یک پدیده – انجام آزمایش های علمی

روش های (الگوهای) تدریس: 1- حل مسأله    2- پرسش و پاسخ    3- بحث گروهی

فعالیت قبل از شروع تدریس ( رسانه های آموزشی): کتاب – تابلو- چسب – بادکنک – وسایل تزئین کلاس – چند پوستر و منگنه

پیش دانسته ها: دانش آموزان از سال های قبل در مورد ارائه فرضیه برای حل یک مسأله اطلاعات دارند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

مراحل تدریس:

جهت تدریس درس اول علوم تجربی پایه ششم ابتدایی، نظر به اینکه گام اول آموزش و یادگیری در درس علوم تجربی، ((مشاهده)) می باشد، کلیه فعالیت های این درس مبتنی بر تقویت مهارت مشاهده می باشد.

آموزگاران دقت داشته باشند در اجرای این تدریس به توانایی های فردی هر دانش آموز و استعدادهای آن ها باید توجه و آشنایی کامل داشته باشند.

جهت تقویت مهارت مشاهده در دانش آموزان، ابتدا چند پوستر و عکس را به آن ها نشان دهید و از آن ها بخواهید به خوبی و با دقت به عکس ها نگاه کنند.

سپس چند سوال مفهومی راجع به عکس ها از آن ها بپرسید. سعی کنید در پرسش هایتان به جزئیات بیشتری از تصویر اشاره کنید.

سپس از دانش آموزان بخواهید در مورد عکس با یک دیگر گفتگو کنند. ذهن دانش آموزان را به سمت مشاهده دقیق تر و دقت به جزئیات تصویر هدایت کنید.

در این قسمت از دانش آموزان بخواهید در دفتر علوم خود دو کلمه ((مشاهده)) و ((مهارت)) را بنویسند و راجع به آن ها با هم گفتگو کنند.

اکنون از آن ها بخواهید نظر خود را راجع به کلمه ((مهارت مشاهده)) در دفتر علوم خود بنویسند. در ادامه می توانید مفهوم مشاهده را برای آن ها بیان کنید.

برای دانش آموزان توضیح دهید که با دقت کردن به جزئیات، دقت به انواع تفاوت ها و شباهت های تصویر، استفاده از چند حس به طور همزمان و  استفاده از ابزار کمکی می توانند مشاهده خود را تقویت کنند.

در گام دوم، از دانش آموزان خود بخواهید به محیط کلاس خود بیشتر دقت کنند و آن را مشاهده و تفسیر و توصیف کنند.

از آن ها بخواهید راجع به تزئین کلاس خود گفتگو کنند. در اینجا اگر وسایل تزئینی با خود به همراه برده باشید و یا دانش آموزان به همراه آورده باشند، از آن ها بخواهید کلاس را تزئین کنند.

سپس راجع به مشکلات و موانع و مسایلی که در تزئین کلاس با آن مواجه شدند با یک دیگر گفتگو کنند. سپس از دانش آموزان بپرسید اگر بخواهند از چسب و یا منگنه یا پونز استفاده نکنند، چگونه می توانند وسایل تزئینی خود را به دیوار آویزان کنند؟

از آ ن ها بخواهید راه حل های گوناگون خود را مطرح کنند و در صورت لزوم آن را اصلاح کنند. از دانش آموزان بخواهید با انجام آزمایش باردار کردن بادکنک ها،خود، مفهوم بار الکتریکی را توضیح دهند.

آن گاه از آن ها سوال کنید چگونه می توانند بادکنک را برای مدت زمان بیشتری به دیوار نگه دارند؟ یا بپرسید چرا برخی از بادکنک ها باردار نمی شوند؟

سوال های مشابه نیز در این بخش می تواند مطرح شود. سعی کنید توجه دانش آموزان را به انواع بادکنک ها در اندازه و جنس های مختلف جلب کنید.

جمع بندی و نتیجه گیری:

دانش آموزان باید بتوانند در پایان درس، مفهوم مشاهده، تعریف نظریه و کلیه مراحل انجام یک روش علمی را به خوبی بیان کنند.

دانش آموزان باید بتوانند در مورد پیرامون خود مسأله ای را طرح کرده و برای آن راه حل مناسبی پیش نهاد کنند. دانش آموزان باید بتوانند مفهوم بار الکتریکی را توضیح دهند.

ارزشیابی تکوینی:

• چگونه می توانید یک بادکنک را باردار کنید؟
• چه عواملی مانع باردار شدن بادکنک می شود؟
• چرا بادکنک های باردار بعد از مدتی از دیوار به زمین می افتند؟

طرح درس علوم ششم دبستان

 

طرح درس علوم ششم دبستان – درس دوم

 

نام درس: سرگذشت دفتر من

موضوع درس: روش های ثبت اطلاعات – تهیه و بازیافت کاغذ

اهداف کلی:

• آشنایی با روش های ثبت اطلاعات در زمان قدیم و زمان حال و بررسی فواید و مضرات این روش ها
• آشنایی با انواع مواد طبیعی و مصنوعی
• آشنایی با مراحل و روش های تولید کاغذ در کارخانه
• آشنایی با مراحل تولید کاغذ با استفاده از بازیافت کاغذ و مقوای باطله
• درک و دریافت ارزش حفظ محیط زیست با استفاده از بازیافت مواد
• دریافت اهمیت نقش درختان در زندگی جانداران

اهداف دینی:

• توجه به آفریده های خداوند و نقش مفید هر کدام در جهان هستی
• توجه به روش های درست مصرف کردن و استفاده بهینه از منابع طبیعی
• اهمیت و ارزش گذاری به کلیه افرادی که در تهیه مواد مصنوعی فعالیت دارند

مفاهیم: ثبت اطلاعات – تعریف مواد طبیعی و مصنوعی- روش تولید کاغذ در کارخانه – روش بازیافت کاغذ و مقوا

روش های (الگوهای) تدریس: پرسش و پاسخ – بحث گروهی – حل مسأله – آزمایشی

فعالیت قبل از شروع تدریس ( رسانه های آموزشی) : کتاب – تابلو – اسلاید های آموزشی –  فیلم های آموزشی مراحل تولید کاغذ در کارخانه –  تصاویر جنگل و زندگی گیاهان – وسایل آزمایش گاهی – چند نمونه مواد طبیعی و مصنوعی

پیش دانسته ها: دانش آموزان در سال های قبل با بازیافت کاغذ و نقش درختان در زندگی جانداران و محیط زیست آشنا شده اند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

مراحل تدریس:

جهت تدریس این درس توصیه می شود فیلم آموزشی مراحل تولید کاغذ، از ابتدای بریدن درختان تا انتهای برش کاغذ در کارخانه، در کلاس به نمایش در آید.

چنانچه امکان نمایش فیلم وجود ندارد، چند پوستر و عکس رتگی در اندازه های بزرگ تهیه شود و به ترتیب مراحلی که در کتاب آمده است در کلاس به نمایش در آید. سپس از دانش آموزان بخواهید راجع به تصاویر در گروه خود گفتگو کنند.

در این بخش از دانش آموزان سوال کنید فکر می کنند در زمان قدیم قبل از اینکه کاغذ اختراع شود، مردم چگونه اطلاعات خود را ثبت و نگه داری می کردند؟

در این مرحله می توانید از دانش آموزان بخواهید به عنوان تحقیق کلاسی، در مورد تاریخچه کاغذ و اختراع آن مطالبی را در کلاس به صورت داستان ارائه دهند.

در مورد انواع موادی که در تولید کاغذ به کار می روند در کلاس گفتگو کنید. در این بخش می توانید هر کدام از موادی که در این فرآیند استفاده می شود را به عنوان یک تحقیق به هر یک از دانش آموزان بدهید تا در مورد آن اطلاعاتی به دست آورد و نتیجه آن را به کلاس ارائه دهد.

از آن ها بخواهید در گزارش خود توضیح دهند که در تولید کاغذ چرا از این ماده استفاده شده است؟ در گام بعدی، می توانید انواع مواد و وسایلی که در کلاس وجود دارند مانند کیف، کتاب، مداد، میز، گچ، را مورد بررسی قرار داده و از دانش آموزان بپرسید آیا می توانند بگویند هر یک از این وسایل از چه ماده ای تهیه شده است؟

ذهن دانش آموزان را به این جهت هدایت کنید تا سعی کنند ماده اولیه استفاده در هر یک از این وسایل را حدس بزنند.

سپس برای آن ها مفهوم مواد طبیعی و مصنوعی را توضیح دهید و از آن ها بخواهید آن را در دفتر علوم خود یادداشت کنند و اگر می توانند مثال های بیشتری برای آن بنویسند.

در گام بعدی می توانید از نقش درختان در تصفیه هوابرای دانش آموزان صحبت کنید و اهمیت نگه داری و حفظ محیط زیست را برای آن ها مشخص کنید.

از آن ها بخواهید در مورد گازهای اکسیژن و کربن دی اکسید گفنگو کنند. در کلیه مراحل تولید کاغذ انواع تغییرات فیزیکی و شیمیایی را بررسی کنید.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

جمع بندی و نتیجه گیری:

در پایان این درس، دانش آموزان باید بتوانند مواد مصنوعی و طبیعی را تعریف کرده و چند مثال از آن بیاورند. همچنین دانش آموزان باید بتوانند منشأ هر کدام از مواد مصنوعی و طبیعی را بیان کنند.

دانش آموزان باید کلیه مراحل تولید کاغذ( از درخت تا کاغذ) و همچنین مراحل بازیافت کاغذ را به طور کامل بیان کنند.

ارزشیابی تکوینی :

• روش های ثبت اطلاعات در زمان قدیم چگونه بوده است؟
• مزایا و معایب هر کدام از روش های ثبت اطلاعات را نام ببرید.
• مواد طبیعی چه موادی هستند؟ چند مثال بنویسید.
• مواد مصنوعی چه موادی هستند؟ چند مثال بنویسید.
• چه موادی قابل بازیافت هستند؟
• آیا فلزات هم قابل بازیافت شدن هستند؟ راجع به آن توضیح دهید.
• فواید بازیافت مواد را به طور کامل توضیح دهید.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

 طرح درس علوم ششم دبستان – درس سوم

 

نام درس: کارخانه کاغذسازی

موضوع درس: کارخانه کاغذسازی – فلزات – اسید ها

اهداف کلی:

• آشنایی با تجهیزات کارخانه کاغذسازی
• آشنایی با فلزات و ویژگی آن ها
• آشنایی با اسیدهای خوراکی و صنعتی و روش سنجش اسیدی بودن یک ماده

اهداف دینی:

• آشنایی با منابع و معادن طبیعی به عنوان نشانه هایی از قدرت خداوند
• درک اهمیت استفاده بهینه از معادن به ویژه معادن فلز

مفاهیم : – انواع فلزات – ویژگی  فلزات – کاربرد فلزات  – اسیدها  – کاغذ پی اچ

روش های (الگوهای) تدریس: توضیحی – بحث گروهی – آزمایشی

فعالیت قبل از شروع تدریس ( رسانه های آموزشی) : کتاب – تابلو – اسلایدهای آموزشی در مورد فلزات – کاغذ پی اچ – آبلیمو – سرکه – آب – کاغذ سفید و رنگی

پیش دانسته ها : دانش آموزان با عنصر و ترکیب و مولکول ها در سال های قبل آشنا شده اند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

مراحل تدریس:

با توجه به اینکه دانش آموزان از درس قبل اندکی راجع به کارخانه کاغذسازی و مراحل تولید کاغذ اطلاعاتی را کسب کرده اند، لذا در فراگیری قسمت اول درس سوم، مشکل چندانی نخواهند داشت.

چند عکس از کارخانه کاغذ سازی می توان به به صورت عینی یا حتی اسلاید آموزشی در کلاس استفاده کرد. از تصویر عنوانی کتاب در درس سوم، نیز می توان بهره برد.

در این بخش از دانش آموزان بخواهید اجزا و وسایل به کار رفته در کارخانه را توضیح دهند و اگر می توانندجنس وسایل را حدس بزنند.

در این موقعیت، فلز آهن را می توانید برای دانش آموزان معرفی و ویژگی های آن را در جدولی گردآوری کنید. کلیه آزمایش های مربوط به خصوصیات و ویژگی های فلزات را می توان در محیط آزمایش گاه یا محیط کلاس توسط دانش آموزان انجام داد.

دانش آموزان را به صورت گروه هایی (بستگی به تعداد آن ها در کلاس) طبقه بندی کرد و به هر کدام از گروه ها وسایل مربوط به یکی از آزمایش ها را داد و از گروه ها بخواهید آزمایش ها را انجام دهند.

روش گزارش کار نویسی آزمایش گاه علوم را برای دانش آموزان توضیح دهید. سپس از گروه ها بخواهید نتایج آزمایش خود را به صورت گزارشی در کلاس برای دیگر دانش آموزان ارائه دهند.

مفاهیم سختی، جرم، سبک و سنگینی و رسانایی حرارتی و گرمایی و الکتریکی فلزات را برای دانش آموزان توضیح دهید. در این جا توصیه می شود انواع فلزات سمی و فلزات مایع را برای دانش آموزان معرفی کنید.

مفهوم سمی بودن را برای آن ها با ذکر یک مثال بیان کنید.کاربرد های فلزات در صنایع مختلف را با ذکر چند نمونه توضیح دهید.

در مورد آزمایش سنجش اسیدی بودن مواد و تدریس بخش اسیدها، می توانید از هر یک از دانش آموزان بخواهید که به طور جداگانه موادی مانند آبلیمو، سرکه، انواع آبمیوه و آب معمولی را به کلاس بیاورند و آن ها را با کاغذ پی اچ تست کنند.

در این مرحله، انواع رنگ هایی را که بر روی بسته بندی کاغذ پی اچ است برای دانش آموزان تفسیر کنید. در این جا بهتر است مفهوم کلمه ((باز)) را برای آن ها به کار نبرید و به جای آن از کلمه ((اسید نیست)) استفاده کنید.

بهتر است از دانش آموزان گزارش کار آزمایش گاه درخواست کنید. در پایان از آن ها بخواهید در مورد  اثرات بدی که فاضلاب کارخانه ها بر محیط زیست می گذارند گفتگو کنند.

از دانش آموزان سئال کنید چه ویژگی در فاضلاب ها باعث می شود به محیط زیست آسیب برسد؟

جمع بندی و نتیجه گیری :

در پایان این درس، دانش آموزان باید بتوانند یک کارخانه کاغذسازی را به طور مختصر توصیف و بررسی کنند. دانش آموزان همچنین باید بتوانند فلزات را نام برده و ویژگی های فلزات را به همراه کاربرد آن ها در صنایع مختلف توضیح دهند.

دانش آموزان در پایان این درس قادرند میزان اسیدی بودن مواد مختلف را آزمایش کنند و روش استفاده از کاغذ پی اچ را به خوبی فرا گرفته اند.

طرح درس علوم ششم دبستان

ارزشیابی تکوینی :

• در کارخانه کاغذسازی از چه فلزی استفاده می شود؟
• ویژگی های فلزات را نام ببرید.
• چرا از فلز سرب برای ساخت ظروف نگه داری غذا استفاده نمی شود؟
• کاربرد فلزات در صنایع مختلف را بررسی کنید.
• اسید چیست و چه ویژگی دارد؟
• برای تعیین میزان اسیدی بودن یک ماده از چه ابزاری استفاده می کنند؟

 

 

طرح درس علوم ششم ابتدایی – درس چهارم

 

نام درس: سفر به اعماق زمین

موضوع درس: ساختار درونی زمین – مطالعه قسمت های درونی زمین

اهداف کلی:

• آشنایی با نحوه مطالعه بخش های درونی زمین
• آشنایی با روش های تعیین مواد تشکیل دهنده لایه های زمین
• معرفی لایه های تشکیل دهنده زمین
• آشنایی با امواج لرزه ای
• آشنایی با پدیده های زمین شناسی
• آشنایی با انواع حرکت های ورقه های سنگ کره

اهداف دینی:

• دقت به چگونگی رخ دادن پدیده های هستی و درک قدرت مطلق خداوند
• ایجاد علاقه به مطالعه زمین و کشف اسرار آن
• درک تصادفی نبودن پدیده های زمین شناسی و آفرینش

مفاهیم: – امواج لرزه ای – لایه های زمین – حرکت ورقه های سنگ کره – پدیده های زمین شناسی مانند آتش فشان

روش های (الگوهای) تدریس: پرسش و پاسخ – بحث گروهی – حل مسأله – توضیحی – نمایشی – آزمایشی

فعالیت قبل از شروع تدریس ( رسانه های آموزشی): کتاب – تابلو – وسایل آزمایشی ذکر شده در کتاب – پوستر – فیلم آموزشی – اسلاید های آموزشی –  تلفن همراه – چوب – یونولیت

پیش دانسته ها: دانش آموزان در سال های قبل با برخی پدیده های زمین شناسی مانند آتش فشان و زمین لرزه و همچنین با ساختار زمین و نحوه تشکیل قارها آشنا شده اند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

مراحل تدریس:

درس چهارم و پنجم کتاب علوم تجربی پایه ششم ابتدایی مربوط به مباحث و پدیده های زمین شناسی می باشد که دانش آموزان از قبل با بخشی از این مطالب آشنا هستند.

جهت تدریس این درس، چند سوال در کلاس مطرح کنید. به طور مثال، در مرکز زمین چه خبر است؟ چرا زمین داغ است؟ فکر می کنید دما در لایه های مختلف زمین چگونه تغییر می کند؟ در اعماق زمین چه چیزهایی وجود دارد؟ چگونه از اعماق زمین اطلاعاتی به دست می آورند؟ در مورد آتش فشان ها چه می دانید؟ آیا داستانی در مورد سفر به اعماق زمین خوانده اید؟ زمین شناسان چه وظیفه ای بر عهده دارند؟ و…… .

سوالاتی از این قبیل را می توانید در کلاس به همراه رسم شکل مطرح کنید. در ادامه می توانید موضوعات مختلفی مانند لایه های زمین، دمای داخل کره زمین، روش انجام آزمایش های کتاب، تهیه کاردستی مربوط به درس را به عنوان تحقیق کلاسی برای دانش آموزان تعیین کنید.

جهت تدریس بهتر امواج لرزه ای بهتر است گوشی تلفن همراه خود را روشن کرده و روی یک میز قرار دهید و از دانش آموزان بخواهید میز را با دست خود لمس کرده و لرزش تلفن و میز را حس کنند.

از آن ها بخواهید تکه های چوب خشک و تر را با خود به کلاس بیاورند و سعی کنند آن ها را بشکنند. توجه دانش آموزان را به قطر و ضخامت چوب ها جلب کنید.

سختی و استحکام و میزان نرمی و سستی هر یک از چوب ها را به طور جداگانه در نظر بگیرید. پس از آشنایی دانش آموزان با نحوه مطالعه درون زمین، لایه های آن را معرفی کرده و در مورد مواد تشکیل دهنده آن در کلاس گفتگو کنید.

در پایان، چند نوع از پدیده های زمین شناسی را به دانش آموزان معرفی کنید. اجازه دهید این پدیده ها توسط خود دانش آموزان شناسایی و تفسیر شوند.

به افکار و تصورات ذهنی دانش آموزان در خصوص چگونگی رخ دادن یک پدیده زمین شناسی جهت و سمت و سو دهید.

با حرکات دست خود به صورت دورشونده، نزدیک شونده، و حرکت در کنار هم، حرکات سنگ کره بر روی خمیر کره را توضیح دهید.

همچنین با رسم شکل های ابتدایی و با استفاده از رسم خط های ساده مانند کوه، دره، خط راست و خمیده و شکسته، سعی کنید پدیده هایی نظیر تشکیل کوه، آتش فشان و زلزله را به تصویر بکشید.

نمایش فیلم های آموزشی آتش فشان و انیمیشن های زمین شناسی دانش آموزان را در درک و فهم و دریافت مفاهیم زمین شناسی یاری می کند.

نظر به اینکه اکثر پدیده های زمین شناسی قابل لمس نیستند و به طور معمول بعد از وقوع اثرات آن بر جای می ماند و با توجه به اینکه مشاهده مستقیم لایه های زمین غیر ممکن است، استفاده از نرم افزارهای شبیه ساز گرافیکی زمین شناسی در مشاهده و درک این پدیده ها بسیار مطلوب خواهد بود.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

جمع بندی و نتیجه گیری:

در پایان این درس دانش آموزان باید بتوانند روش های مطالعه ساختار درون زمین را توضیح دهند. دانش آموزان باید لایه های درونی زمین را به خوبی فرا گرفته باشند و بتوانند ضخامت هر لایه و میزان سرعت امواج لرزه ای را درون هر کدام از لایه ها بررسی کنند.

دانش آموزان باید قادر باشند چگونگی رخ دادن پدیده های زمین شناسی از قبیل تشکیل کوه آتش فشان و زلزله را توضیح دهند و شکل آن را رسم کنند.طرح درس علوم ششم دبستان

ارزشیابی تکوینی:

• امواج لرزه ای را تعریف کنید؟
• لایه های درون کره زمین بر اساس حالت مواد تشکیل دهنده به چند بخش تقسیم می شود؟ نام ببرید.
• سنگ کره را تعریف کنید؟
• منشأ آتش فشان ها در کدام لایه زمین است؟
• ساختار درونی لایه های زمین را با شکل ساده نشان دهید.

 

طرح درس علوم ششم دبستان – درس پنجم

 

نام درس: زمین پویا

موضوع درس: آشنایی با وقوع پدیده های زمین لرزه و آتش فشان

اهداف کلی:

• آشنایی با پدیده های زلزله و آتش فشان
• آشنایی با نحوه مقابله با بلایای طبیعی

3- آشنایی با اثرات زمین لرزه و آتش فشان و آگاهی از فواید و مضرات این پدیده ها

اهداف دینی:

• درک احاطه قدرت خداوند بر کل جهان هستی
• دریافت ارزش های اخلاقی و حس کمک رسانی و همدردی با اعضای جامعه در هنگام وقوع خطر

مفاهیم:– تشکیل آتش فشان ها و وقوع زمین لرزه- اثرات وقوع زمین لرزه و آتش فشان – حرکات سنگ کره

روش های (الگوهای) تدریس: بحث گروهی – پرسش و پاسخ

فعالیت قبل از شروع تدریس ( رسانه های آموزشی): کتاب و تابلو – عکس – اسلاید آموزشی – فیلم آموزشی – تخم مرغ – قطعه های چوب

پیش دانسته ها: دانش آموزان در سال های قبل در مورد زلزله و وقوع آن و خطرات احتمالی آن و نحوه مقابله با این پدیده زمین شناسی مطالبی را فرا گرفته اند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

مراحل تدریس:

تدریس این فصل در ادامه فصل 4 کتاب علوم تجربی ششم دبستان انجام خواهد شد. دانش آموزان در درس قبل با نحوه رخ دادن پدیده هایی مثل آتش فشان و زلزله آشنا شده اند. لذا در این فصل با تعریف این پدیده ها و علت وقوع آن آشنا خواهند شد.

از دانش آموزان بخواهید تخم مرغ پخته ای را به کلاس بیاورند و آزمایش گتاب را برای آن ها انجام دهید. از آن ها سوال کنید اگر زلزله اتفاق بیفتد چه می کنید؟ بعد از وقوع زمین لرزه در شهر چه اتفاق هایی رخ داده است؟ چه اثراتی مشاهده می کنید؟ شما برای کمک به مناطقی که زمین لرزه در آنجا رخ داده است چه اقداماتی انجام می دهید؟و….. .

سعی کنید با رسم شکل روی تابلو توجه دانش آموزان را به ضخامت سنگ کره در قسمت های مختلف کره زمین جلب کنید و از آن ها بخواهید حدس بزنند در کدام قسمت ها امکان وقوع زمین لرزه بیشتر است؟

با رسم شکل قسمت های مختلف یک آتش فشان را برای دانش آموزان نمایش دهید. در این قسمت استفاده از نرم افزار های شبیه ساز زمین شناسی بخش آتش فشان ها می تواند در درک این مفاهیم بسیار مطلوب باشد.

پیش نهاد می شود از دانش آموزان بخواهید که صفحه های 42 و 43 کتاب علوم که مربوط به اثرات آتش فشان و مواد خارج شده از آن می باشد را مطالعه کرده و آنچه دریافت می کنند در دفتر علوم خود بنویسند.

در مورد فواید و مضرات آتش فشان در کلاس به صورت گروهی بحث و گفتگو کنید. در این قسمت از دانش آموزان بخواهید راجع به وقوع آتش فشان و ارتباط آن با اثرات مفیدی که در زمین بر جای می گذارند مانند ایجاد جزیره ها، حاصلخیزی خاک ها برای کشاورزی، تشکیل دریچه ها، خروج تدریجی انرژی درونی زمین و…. با یک دیگر گفتگو کنند. از دانش آموزان بخواهید سعی کنند علت این اثرات مفید را توجیه کنند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

جمع بندی و نتیجه گیری:

در پایان این درس دانش آموزان باید بتوانند علت وقوع پدیده های زلزله و آتش فشان را توجیه کنند و در مورد ساختمان آتش فشان و مواد خروجی از آن توضیح دهند.

آن ها قادرند مضرات و فواید پدیده های زمین شناسی را توضیح داده و موارد ایمنی مورد نیاز در هنگام مواجه شدن با این پدیده ها باید رعایت کرد را بررسی کنند.طرح درس علوم ششم دبستان

ارزشیابی تکوینی:

• علت وقوع زمین لرزه چیست؟
• فواید و مضرات آتش فشان ها کدام است؟
• آتش فشان فعال و نیمه فعال را تعریف کنید؟
• چه موادی از دهانه آتش فشان خارج می شوند؟
• موارد ایمنی که در هنگام وقوع زمین لرزه و آتش فشان باید رعایت شود را بررسی کنید.

 

  طرح درس علوم ششم دبستان – درس ششم

 

نام درس: ورزش و نیرو 1  

موضوع درس: انواع نیروهای تماسی

اهداف کلی:

1-آشنایی با انواع نیرو

2- آشنایی با تعریف نیرو

اهداف دینی:  

افزایش فهم و درک دانش آموزان از شواهدی که در طبیعت وجود دارد و همه از آفریده های خداوند و نشانه ای از قدرت او هستند.

مفاهیم: – تعریف نیرو  -اثرات نیرو بر جسم

روش های (الگوهای) تدریس: نمایشی – طرح مسأله – آزمایشی – بحث گروهی

فعالیت قبل از شروع تدریس ( رسانه های آموزشی): توپ – کتاب – تابلو – قطعه های کوچک چوب – ابزار های ورزشی در اندازه های مختلف – میز – صندلی

پیش دانسته ها: دانش آموزان از سال های قبل با مفهوم نیرو و اثر بر جسم آشنا هستند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

مراحل تدریس:

در ابتدا از دانش آموزان بخواهید چند نوع فعالیت ورزشی را نام ببرند و هر یک را به طور جداگانه بررسی کنند. از آن ها سوال کنید برای انجام هر کدام از این ورزش ها به چه مواد و وسایلی احتیاج دارید؟

از آن ها بخواهید تصویر عنوانی را به دقت نگاه کنند و در گروه خود با یک دیگر گفتگو کنند. سپس راجع به ورزش ها و فعالیت هایی که در کتاب بیان شده نظر خود را بیان کنند.

در این قسمت می توانید یک مسابقه بازی با توپ و یا طناب کشی طراحی کنید و توجه دانش آموزان را به حرکت توپ و طناب در بازی وهمچنین حرکت دست های خود جلب کنید.

از آن ها سوال کنید چرا توپ از حرکت می ایستد؟ چرا توپ از یک طرف به طرف دیگر حرکت می کند؟ چرا حرکت توپ کند و یا گاهی تند می شود؟ چگونه می توانید توپ را سریع تر پرتاب کنید؟ آیا توپ را هل می دهید یا می کشید؟

چه فعالیت های دیگری را می شناسید که در آن جسم را هل می دهید و یا می کشید؟ در این قسمت دانش آموزان کم و بیش به کلمه ((نیرو)) اشاره می کنند.

پس از آن ها بخواهید تعریف مناسبی را برای نیرو ارائه دهند. در ادامه درس، در مورد تغییر جهت حرکت جسم، کند یا تند شدن سرعت جسم و توفق یک جسم در حال حرکت در کلاس گفتگو کرده و سعی کنید مثال های جدیدی از دانش آموزان درخواست کنید.

در کلاس از دانش آموزی بخواهید به طور انفرادی یک میز بزرگ یا جسمی مشابه آن راحرکت دهد.

در مرحله بعدی تعداد دانش آموزان را به 2 یا بیشتر افزایش دهید و از گروه های بعدی بخواهید نحوه حرکت جسم را با دفعه قبل مقایسه کنند و نتیجه گیری خود را به صورت گزارشی در دفتر علوم خود یادداشت کنند.

به عنوان فعالیت تکمیلی می توانید از دانش آموزان بخواهید به محیط اطراف خود نگاه کنند و مثال هایی از هل دادن، کشیدن، تغییر جهت جسم، کند یا تند شدن و توقف یک جسم در حال حرکت یافته و در دفتر علوم خود یادداشت کنند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

جمع بندی و نتیجه گیری:

دانش آموزان باید بتوانند مفهوم نیرو را به طور کامل توضیح داده و مثال هایی از انواع نیروهای موجود در محیط اطراف زندگی خود بیان کنند.

ارزشیابی تکوینی:

• نیرو را تعریف کنید.
• چند فعالیت ورزشی را نام ببرید که در آن اعمال نیرو باعث تغییر جهت حرکت جسم شود.
• چند فعالیت را ذکر کنید که در آن جسم کشیده یا هل داده می شود.

 

طرح درس علوم ششم دبستان- درس هفتم

 

نام درس: ورزش و نیرو 2

موضوع درس: انواع نیروهای غیر تماسی

اهداف کلی: آشنایی با انواع نیرو هایی که بدون تماس دوجسم با یک دیگر بر اجسام وارد می شود (نیروهای غیر تماسی)

اهداف دینی: پی بردن به اهمیت یکی ازجزئی ترین موضوع زندگی مانند اهمیت وجود نیروی اصطکاک و گرانش زمین

مفاهیم: – نیروی گرانش زمین  – نیروی الکتریکی – نیروی مغناطیسی – نیروی مقاومت هوا – نیروی اصطکاک  – نیروی بالابری- نیروی رانش

روش های (الگوهای) تدریس: آزمایشی – حل مسأله – پرسش و پاسخ

فعالیت قبل از شروع تدریس ( رسانه های آموزشی): کتاب – تابلو – آهن ربا – مداد – خرده کاغذ – حوله – شانه – تخته چوبی بادکنک – نخ

پیش دانسته ها: دانش آموزان در سال های قبل با مفهوم نیرو و بار الکتریکی و نیروی باد و آب آشنا شده اند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

مراحل تدریس:

در تدریس این بخش می توانید کلیه آزمایش های درون کتاب را به صورت گروهی در کلاس یا محیط آزمایشگاه انجام دهید.

دانش آموزان را به گروه های 3 یا 4 نفره گروه بندی کنید و از هر گروه بخواهید وسایل مورد نیاز در هر آزمایش را به همراه بیاورند و به صورت جداگانه آزمایش را انجام دهند و در پایان، هر گروه نتایج آزمایش را همراه با مفاهیمی که فرا گرفته در کلاس برای بقیه دانش آموزان گزارش دهد.

به این ترتیب به صورت الگوی فعال تدریس، بخش های نیروهای غیر تماسی و مفهوم هر یک از این نیروها برای دانش آموزان تدریس می گردد.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

جمع بندی و نتیجه گیری :

در پایان این درس دانش آموزان باید بتوانند انواع نیروهای غیر تماسی بر اجسام مانند نیروی الکتریکی و مغناطیسی و …. را تعریف کرده و مفوم آن را با یک آزمایش بیان کنند.

ارزشیابی تکوینی:

• نیرو های مغناطیسی و الکتریکی را تعریف کرده و تفاوت این دو نیرو را بنویسید.
• نیروی گرانش زمین بر اجسام چه اثری دارد؟
• راه های کاهش نیروی اصطکاک را نام ببرید.
• نیروی بالابری را تعریف کنید.

 

 

طرح درس علوم ششم دبستان – درس هشتم

 

نام درس: می خواهم بسازم

موضوع درس: ساخت وسایل مختلف و روش های به حرکت در آوردن آن ها

اهداف کلی:

• آشنایی با طراحی و ساخت وسیله و کاردستی علمی
• آشنایی با روش های طراحی و ساخت و ارائه به عنوان یک پروژه

اهداف دینی: ارزش گذاری به کار و فعالیت و تحقیقات دانش مندان و محققان

مفاهیم: – طراحی و اجرای کاردستی –  آشنایی با موتور الکتریکی – روش به حرکت انداختن کاردستی ها

روش های (الگوهای) تدریس: آزمایشی – نمایشی – حل مسأله

فعالیت قبل از شروع تدریس ( رسانه های آموزشی): کتاب – تابلو – مقوا – چسب – مداد – قیچی – اسلاید آموزشی – موتور الکتریکی – کش – خط کش – قرقره نخ

پیش دانسته ها: دانش آموزان در سال های قبل در مورد درس ها و آزمایش های علوم کاردستی و کار عملی مطالبی را فرا گرفته اند و آن را به انجام رسانده اند.طرح درس علوم ششم دبستان

 

مراحل تدریس:

با توجه به اینکه اهداف درس 8 علوم تجربی پایه ششم، طراحی و ساخت وسیله هایی است که دانش آموزان به قوه تخیل خود و همچنین با استفاده از دانش خود می سازند، و سپس این وسایل را به حرکت در می آورند. پیش نهاد می شود این درس به طور تلفیقی و مشترک با بخش پروژه طراحی و ساخت در درس کار و فناوری در کلاس اجرا گردد.

به این منظور چند اسلاید آموزشی در مورد وسیله هایی که خود دانش آموزان به آن ها اظهار علاقه می کنند تهیه و در کلاس ارائه کنید.

در مورد تاریخچه وسایلی مانند ماشین، قایق وکشتی محتوای الکترونیکی یا داستانی را تهیه کنید و آن را در کلاس برای دانش آموزان بیان کنید.

ابتدا از دانش آمموزان بخواهید به تصاویر خوب نگاه کنند و سعی کنند شکل وسیله ای را که می خواهند آن را بسازند ططراحی کنند.

سپس به آن ها بگویید از وسایلی که با خود به کلاس آورده اند استفاده کرده و آن را بسازند. در این بخش فکر و ذهن دانش آموزان را آزاد بگذارید تا در نهایت سادگی وسایل پیش نهادی خود را بسازند.

به این صورت خلاقیت هر دانش آموز با توجه به توانایی فردی او ظهور می کند. هیچ گاه به دنبال اجرای کامل طراحی نباشید بلکه به این نکته توجه داشته باشید که دانش آموزان بتوانند وسیله خود را طراحی کنند.

در ادامه از آن ها بخواهید آن را به حرکت در آورند. برای اجرای بهتر پروژه جدولی مانند نمونه زیر طراحی کنید و قبل از اجرای درس به دانش آموزان داده تا آن را تکمیل کنند.

(1- نام وسیله ای که طراحی می کنم………………………… 2- وسایل و مواد لازم برای ساخت مدل ………………… 3- عیب مدل طراحی شده…………………………….. 4- مزیت مدل طراحی شده…………………………….

طرح درس علوم ششم دبستان

 

جمع بندی و نتیجه گیری:

مدل های ساخته شده توسط دانش آموزان را در کلاس و مدرسه به نمایش در آورید و نکات قوت و ضعف هر وسیله را به صورت بحث گروهی در کلاس مطرح کرده و به تمام طرح ها امتیاز دهید.

ارزشیابی تکوینی:

• در الگوی یک طراحی خوب چه مواردی رعایت می شود؟
• چگونه یک وسیله را طراحی می کنید؟
• کاردستی خود را به حرکت در می آورید؟
• موتور الکتریکی چگونه کار می کند؟

 

 طرح درس علوم ششم دبستان – درس نهم

 

نام درس: سفر انرژی

موضوع درس: انرژی و تبدیلات انرژی در وسایل و فعالیت ها

اهداف کلی:

• آشنایی با تعریف انرژی
• آشنایی با انواع انرژی و تبدیلات آن
• آشنایی با انواع سوخت ها به عنوان منبعی از انرژی
• آشنایی با قوانین پایستگی انرژی
• شناخت انرژی در دستگاه های مختلف

اهداف دینی:

• آشنایی با انرژی موجود در بدن جانداران به عنوان نشانه ای از آفرینش خداوند
• درک شگفتی های خلقت در خصوص تولید نور و الکتریسیته
• ارزش دادن به منابع طبیعی انرژی و درک درست استفاده کردن از این منابع به عنوان منابع خدادادی
• قدردانی از لطف خداوند برای آفرینش خورشید به عنوان منبع اصلی انرژی در جهان

مفاهیم: – تعریف انرژی – انواع انرژی – تبدیل صورت های انرژی به یک دیگر – انواع سوخت ها- منابع انرژی در جهان – واحد اندازه گیری انرژی

روش های (الگوهای) تدریس: بحث گروهی – طرح مسأله – پرسش و پاسخ – آزمایشی – نمایشی

فعالیت قبل از شروع تدریس ( رسانه های آموزشی): کتاب – تابلو – باتری – عکس – مواد غذایی – برچسب انرژی

پیش دانسته ها: دانش آموزان در سال های قبل با مفهوم انرژی به عنوان عاملی برای انجام کارهای روزانه آشنا شده اند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

مراحل تدریس:

به دلیل اینکه دانش آموزان با تبدیلات انرژی و اصل بقای انرژی به خوبی آشنا نیستند، برای تدریس این فصل توصیه می شود جدول ساده ای تهیه شود و در آن مفاهیم انرژی، انرژی و زندگی، صورت های انرژی، تبدیل های انرژی و پایستگی انرژی را بیان کرده و قبل از تدریس آن را به دانش آموزان داده و از آن ها بخواهید آن را کامل کنند.

به آن ها اجازه دهید هر چه در ذهن دارند یادداشت کنند و به دنبال پاسخ صحیح نباشید. اجازه دهید دانش آموزان آزادانه راجع به آن فکر کنند و سپس آن را در دفترعلوم خود یادداشت کنند.

در مرحله بعدی به دانش آموزان بگویید درس 9 را در گروه خود مطالعه کنند و اطلاعاتی را که در دفتر نوشته اند، کامل کنند.

سپس از دانش آموزان بخواهید تصویر عنوانی درس را به خوبی نگاه وآن را تفسیر کنند. از دانش آموزان سوال کنید تفاوت بین آب های جاری در رودخانه ها و آب ذخیره شده در پشت یک سد چیست؟

در ادامه می توانید از این پرسش ها در کلاس برای تدریس مفاهیم استفاده کنید. آیا یک لامپ روشن یا اتوی برقی دارای انرژی است؟

اگر سنگی را به بالا پرتاب کنیم دارای انرژی می شود؟ وقتی سنگ پایین می آید چه نوع انرژی دارد؟ از سوختن چوب چه نوع انرژی آزاد می شود؟

آیا مواد نفتی دارای انرژی هستند؟ آیا هنگام سرسره بازی انرژی مصرف می شود؟ انسان ها انرژی مورد نیاز خود را از کجا به دست می آورند؟ آیا می توانید منبع اصلی برای انرژی بیان کنید؟ و ….. .

پس از مطرح کردن این پرسش ها در کلاس، دانش آموزان، خود به مفاهیم انرژی و انواع انرژی اشاره خواهند کرد. در این قسمت انرژی را برای آن ها تعریف کنید.

در ادامه از دانش آموزان بخواهید به تصویر صفحه 66 کتاب خود با دقت نگاه کنند و سعی کنند ارتباط خورشید با بقیه اجزا را بیان کنند.

به این صورت خورشید را به عنوان منبع اصلی انرژی می شناسند. در گام بعدی از آن ها بخواهید که به صورت انفرادی انواع باتری ها را جمع آوری کنند و در کلاس به نمایش درآورند.

پیش نهاد می شود راجع به ساختمان و کار باتری در کلاس به طور مختصر مطالبی را ارائه دهید. اصل ثابت ماندن انرژی را برای آن ها با ذکر مثال هایی بیان کنید.

این کار می تواند با رعایت الگوی دریافت مفهوم انجام شود. از هر یک از دانش آموزان بخواهید یک برچسب از مواد غذایی به کلاس آورند و راجع به میزان انرژی آن و همچنین دیگر مواد تشکیل دهنده آن ماده غذایی در کلاس گفتگو کنند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

جمع بندی و نتیجه گیری:

دانش آموزان در پایان این درس می توانند انرژی را تعریف کنند و انواع آن را نام ببرند. دانش آموزان باید بتوانند انوع انرژی را در وسایل مختلف تشخیص دهند و تبدیلات انرژی آن را بیان کنند. دانش آموزان می توانند یک ماده غذایی را از لحاظ ارزش انرژی بررسی کنند.

ارزشیابی تکوینی:

• انرژی چیست؟
• منبع انرژی در جهان چیست؟
• انواع انرژی را نام ببرید؟
• تبدیلات انرژی در یک باتری خورشیدی چگونه است؟
• در هر یک از وسایل زیر چه تبدیل انرژی صورت می گیرد؟

اتوی برقی – رادیو – موتور ماشین – لامپ – مالش دادن دست ها به یک دیگر – یخچال – سوختن نفت

 

طرح درس علوم ششم دبستان – درس دهم

 

نام درس: خیلی کوچک، خیلی بزرگ

موضوع درس: انواع سلول های گیاهی و جانوری و روش مشاهده آن ها با میکروسکوپ

اهداف کلی:

• آشنایی با اجزای میکروسکوپ
• آشنایی با انواع میکروسکوپ
• آشنایی با انواع سلول ها و ساختار و رسم شکل آن ها
• آشنایی با تفاوت های سلول گیاهی و جانوری

اهداف دینی:

• درک ارزش اختراعات و اکتشافات دانش مندان برای پیشبرد اهداف علمی
• پی بردن به قدرت خداوند در آفرینش موجودات زنده در اندازه های بسیار بسیار کوچک

مفاهیم:- میکروسکوپ – سلول گیاهی و جانوری – اجزای یک سلول – جانداران تک سلولی و پر سلولی

روش های (الگوهای) تدریس:  طرح مسأله – بحث گروهی – پرسش و پاسخ – نمایشی – آزمایشی

فعالیت قبل از شروع تدریس ( رسانه های آموزشی): کتاب – تابلو – میکروسکوپ – چند نمونه آب – کپک- پیاز – برگ گیاهان – ساقه کرفس

پیش دانسته ها: دانش آموزان در سال های قبل با مفهوم سلول و شکل سلول ها آشنا شده اند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

مراحل تدریس:

برای تدریس این بخش یک میکروسکوپ را به کلاس آورید و تمامی قسمت های آن را به صورت عینی آموزش دهید. به دانش آموزان اجازه دهید با مقایسه شکل کتاب و یک میکروسکوپ واقعی، خود اجزای آن را شناسایی کنند.

برای اجرای بهتر این طرح، دانش آموزان را گروه بندی کنید. اگر محیط آزمایشگاه مدرسه مجهز است پیش نهاد می شود این برنامه در آزمایشگاه اجرا گردد.

در ادامه از دانش آموزان سوال کنید دانش مندان از میکروسکوپ چه استفاده هایی می کنند؟ اگر میکروسکوپ نبود چه اتفاقی می افتاد؟

آیا می دانید مخترع میکروسکوپ چه کسی بود؟ آیا می توانید انواع میکروسکوپ را نام ببرید؟

به دانش آموزان فرصت دهید بعد از تحقیق راجع به این مطالب، پاسخ های خود را در کلاس مطرح کرده و با بقیه دانش آموزان گفتگو کنند. طرح درس علوم ششم دبستان

در گام بعدی، برای تدریس بخش سلول، ساختمان، اجزا و کار آن ها، می توانید این سوال ها را بپرسید. در جامعه چه شغل هایی وجود دارد؟

نظر هر دانش آموز را روی تابلو یادداشت کنید. سپس از آن ها بپرسید کدام یک از این شغل ها از بقیه مهم تر است؟ وظیفه هر شغل و ویژگی های آن چیست؟

در مرحله بعد از آن ها بخواهید به اعضای بدن خود توجه کنند و آن ها را نام ببرند. از آن ها بپرسید نقش هر عضو و نحوه کار آن چگونه است؟

وظیفه هر کدام از اعضا در حفظ و زنده نگه داشتن بدن شما چیست؟آیا می دانید هر عضو از چه قسمت هایی تشکیل شده است؟ در این قسمت از دانش آموزان بخواهید تعریفی از سلول ارائه دهند. سپس سوال کنید آیا تمام سلول ها یکسان هستند؟

آیا همه سلول ها به صورت یکسان کار می کنند؟ وظیفه هر کدام چیست؟ برای تدریس و دریفت مفهوم کار سلول ها، می توانید یکی از شغل های جامعه را مثال بزنید مانند بانک، مدرسه و … و به این ترتیب می توانید نحوه همکاری تمام اعضا را برای انجام یک کار مشترک برای دانش آموزان به طور واضح روشن کنید.

اسلاید های آموزشی مربوط به سلول ها را در کلاس به نمایش درآورید و چنانچه امکان نمایش وجود ندارد از عکس سلول ها استفاده کنید.

ازدانش آموزان بخواهید تفاوت ها و شباهت های بین دو سلول جانوری و گیاهی را بررسی کنند. برای بررسی نحوه کار سلول، می توانید به طور اجمالی به وظایف اعضای یک مدرسه اشاره کنید.

سپس از دانش آموزان بخواهید هر یک نمونه ای از برگ و ساقه کرفس، نمونه آب برکه یا حوض، کپک میوه و یا نان را به کلاس بیاورند و آن را زیر میکروسکوپ مشاهده کنند.

از دانش آموزان حتماً گزارش کار درخواست کنید و به عنوان فعالیت کلاسی بخواهید که شکل سلول هایی که زیر میکروسکوپ مشاهده کردند را در دفتر علوم خود رسم کنند.

به عنوان تکلیف پیش نهاد می شود انواع سلول هایی مانند سلول عصبی و ماهیچه ای و یا سلول های خونی را مشخص کرده و از دانش آموزان بخواهید راجع به شکل و کار و اجزای آن تحقیق کنند. انواع دیگر سلول ها هم می توانند به عنوان موضوع انتخاب شوند.

طرح درس علوم ششم دبستان

 

جمع بندی و نتیجه گیری:

دانش آموزان در پایان این درس با پدید های زیست شناسی آشنا شده اند. آن ها می توانند سلول، ساختمان سلول، نحوه کار و اجزای آن را به طور کامل توضیح دهند.

دانش آموزان باید بتوانند با میکروسکوپ به عنوان یک ابزار آزمایشگاهی کارکنند و انواع سلول ها را زیر میکروسکوپ مشاهده و بررسی کنند.

ارزشیابی تکوینی:

• اجزای میکروسکوپ را نام ببرید.
• کاربرد عدسی های چشمی و شئی را توضیح دهید.
• سلول چیست؟
• ویژگی های یک سلول جانوری و یک سلول گیاهی را بررسی کنید.