پروژه طراحی و ساخت برای طرح جابر کلاس ششم

با یک پروژه طراحی و ساخت برای طرح جابر کلاس ششم آشنا شوید؛ پختن غذاهای لذت بخش با نور خورشید

مقدمه:

قدرت اجاق خورشیدی

اجاق خورشیدی، امن ترین و به صرفه ترین نوع اجاق بدون نیاز به منبع سوخت خارجی است. مردم سراسر دنیا با یک بحران روزانه برای جمع آوری هر چیزی که می تواند به عنوان سوخت استفاده شود، مواجه هستند.

افرادی هستند که چند کیلومتر برای پیدا کردن هیزم راه می‌روند یا پول کافی برای خرید گاز برای یک اجاق استاندارد را ندارند. بسیاری دیگر به نیروی برق دسترسی ندارند. یک اجاق خورشیدی با استفاده از گرمای طبیعی خورشید می تواند آن ها را قادر به پختن غذا کند.

یکی از دیگر مزیت های اجاق خورشیدی قابلیت استفاده از آن برای جوشاندن آب است تا قابل نوشیدن شود. آب بسیاری از مناطق دنیا حاوی باکتری های کشنده است و گرم کردن آن می تواند این میکروب ها، ویروس ها و باکتری ها را از بین ببرد.

یک اجاق گار خورشیدی محیطی بدون دود برای خانواده ها و جامعه به وجود می آورد. با استفاده از خورشید، خانواده ها می توانند از سبزیجات و دانه های کاملی که می توانند پخته شوند و غذا هایی بسیار مغذی باشند استفاده کنند.

در بسیاری از کشور ها، خانواده ها تقریبا یک چهارم (25%) درآمد خود را صرف خرید گاز یا نفت به عنوان سوخت اجاق های‌شان می کنند. با خرید اجاق خورشیدی آن ها تنها یک بار هزینه کرده و در باقی اوقات آزاد هستند تا درآمدشان را صرف خرید غذای بهتر یا حتی آموزش فرزندانشان کنند.

گرمای ملایمی که توسط اجاق خورشیدی فراهم می شود چند مزیت دارد. غذا می تواند برای مدت طولانی بدون ترس از سوختن روی آن پخته شود و از آن جایی که غذا نیازی به هم زدن ندارد الزامی نیست که کسی مدام مراقب غذا باشد.

ظرف ها و ماهیتابه هایی که غذا در آن ها پخته می شوند نیز به سادگی قابل شستشو خواهند بود. این ویژگی برای کسانی که باید برای به دست آوردن آب مسیر هایی طولانی را طی کنند اهمیت بالایی دارد.

این پروژه مناسب برای طرح جابر کلاس ششم میباشد.

کسانی که غذاها را کنسرو می کنند می توانند ظرف ها را درون آب گرم روی اجاق خورشیدی قرار دهند تا غذاها فاسد نشوند. آب گرم همینطور می تواند برای ضد عفونی کردن وسایل آشپزخانه و ظرف ها استفاده شود تا بیماری ها به اعضای خانواده منتقل نشوند.

وسایل پزشکی که ممکن است برای کمک به افراد آسیب دیده مورد نیاز باشند نیز می توانند از این طریق ضد عفونی شوند.

توانایی ساخت اجاق خورشیدی به خانواده ها اجازه می دهد تا زندگی سالم تری داشته باشند بدون این که بخواهند وقت زیادی را برای تامین هزینه های سوخت صرف کنند. استفاده از اجاق خورشیدی برای محیط زیست نیز مفید است.

اجاق های استاندارد با استفاده از نفت، گاز یا چوب هوا را آلوده می کنند. اجاق های خورشیدی دوستدار طبیعت هستند و می توانند از وسایلی که به فراوانی موجود هستند ساخته شوند.

اجاق های خورشیدی حتی در سفر های فضایی نیز استفاده می شوند. زمانی که انسان ها وارد یک سیاره دیگر می شوند دسترسی به سوخت آسان نخواهد بود و اجاق خورشیدی ساده ترین راه برای پختن غذا برای فضا نوردان خواهد بود.

امید این وجود دارد که فضا نوردان بتوانند در باغ های شنی یا آبی سبزیجات پرورش دهند. استفاده از اجاق خورشیدی به آن ها اجازه می‌دهد تا مواد مغذی درون غذا را حفظ کنند.

ممکن است دوست داشته باشید یک آزمایش علمی انجام دهید تا ببینید آیا می توانید با وسایل درون خانه یک اجاق خورشیدی برای خود بسازید. به نظر شما چه استفاده های دیگری از اجاق خورشیدی می توان کرد؟

فرم ثبت سفارش را از اینجا دریافت نمایید.

چگونه یک اجاق خورشیدی بسازیم؟

اجاق خورشیدی وسیله‌ مناسبی برای پخت و پز در بیرون خانه است. بدون این که گازهای گلخانه ای در فضا آزاد شوند.

مواد مورد نیاز:

  • جعبه‌ی پیتزای مقوایی/ مداد/ خط کش
  • کاتر یا قیچی/ فویل آلومینیومی
  • نوار چسب/ مقوای مشکی
  • پلاستیک بسته بندی یا یک پلاستیک بزرگ شفاف
  • روزنامه/ دستکش اجاق/ ظرف کیک پزی
  • مواد لازم برای آشپزی به عنوان مثال برای چیپس و پنیر یا بیسکوئیت شکلاتی

   (از این اجاق برای پخت گوشت خام استفاده نکنید)

  • ماده‌ انتخابی: یک دما سنج که تا دمای 250 درجه فارنهایت را نشان می دهد.

 

فرآیند آزمایش:

  • باقی مانده های پنیر، سس یا خرده نان ها را از جعبه‌ی پیتزای خود پاک کنید.
  • با استفاده از خط کش و مداد، یک مربع روی در جعبه بکشید. این مربع باید از هر گوشه به اندازه ی 2.5 سانتی متر فاصله داشته باشد.
  • از کاتر یا چاقو استفاده کنید تا سه ضلع مربع را ببرید.
  • بخش بریده نشده‌ی مربع را خم کنید تا به طور عمودی بایستد.
  • فویل آلومینیومی را به اندازه ای ببرید که بخش داخلی مقوای بریده شده را بپوشاند.
  • فویل را محکم دور آن بپیچید و آن را با نوار چسب محکم کنید.
  • بخش درونی جعبه پیتزا را با مقوای مشکی بپوشانید.
  • دو تکه پلاستیک به اندازه‌ی بخش بالایی جعبه پیتزا ببرید.
  • با استفاده از پلاستیک ها گوشه های درونی پنجره‌ی مربعی که بیرون آورده اید را بپوشانید تا اجازه ورود هوا را به آن ندهید.
  • حالا وقت آشپزی رسیده است! بهترین زمان برای استفاده از اجاق بین 11 صبح تا 2 بعد از ظهر است.
  • حتما مواد غذایی را درون ظرف بگذارید تا درون اجاق کثیف نشود.

اجاق خورشیدی طرح جابر

یکی از غذا هایی که می توانید با این اجاق خورشیدی درست کنید بیسکویت شکلاتی است. یک بیسکوییت برداشته و یک یا دو عدد مارشملو روی آن بگذارید، زمانی که بیسکویت ها پخته شدند بیسکوییت دوم را روی آن بگذارید.

همینطور می توانید با ریختن پنیر رنده شده روی چیپس، خوراک چیپس و پنیر درست کنید یا از اجاق برای گرم کردن سوپ باقی مانده استفاده کنید.

نتیجه: در یک روز گرم آفتابی، دمای اجاق شما می تواند به 200 درجه‌ی فارنهایت برسد. متوجه خواهید شد که غذا برای پخته شدن در اجاق خورشیدی به زمان بیشتری نسبت به یک اجاق معمولی نیاز دارد.

 

مطالعه این مطلب را از دست ندهید:

نقش والدین در طرح جابربن حیان چیست؟

برای مطالعه مطالب مرتبط با طرح جابر اینجا کلیک کنید.

یک پروژه بسیار جذاب و هیجان انگیز برای پروژه طرح جابر، آزمایش کلاس پنجم و ششم ابتدایی؛ بررسی رشد گیاهان در تراریوم

مقدمه و معرفی تراریوم:

با تراریوم، جنگل خانگی خود را بسازید

تراریوم، یک اکوسیستم کوچک و مستقل است که در محفظه ای شیشه ای قرار دارد. تراریوم شامل تمام چیز هایی است که برای زنده ماندن گیاهان و حیات درون آن لازم هستند بدون این که به چیزی از دنیای خارج نیاز داشته باشد.

تراریوم ها معمولا برای مشاهده‌ی نحوه‌ی برهم کنش گیاهان، آب و خاک با هم دیگر استفاده می شوند و با استفاده از آن ها می توانیم اطلاعات بیشتری در مورد اکوسیستم سیاره‌ی خود به دست بیاوریم.

در ابتدا دانشمندان برای مطالعه‌ی چرخه‌ عمر حشرات از تراریوم استفاده می کردند. آن ها از محفظه های شیشه ای استفاده می کردند تا فعالیت های حشرات را مشاهده کنند و دقیقا همان نوع خاک، گیاه و هوایی را در محفظه قرار می دادند که برای زندگی حشرات مورد نیاز بود.

ساخت تراریوم فرآیند ظریفی است، نباید محیطی بسازید که در آن رشد میکروب ها و باکتری ها از رشد گیاهان پیشی بگیرد و تمام گیاهان و حیات درون تراریوم را نابود کند.

پس تراریوم باید حداقل هفته ای یک بار باز شود تا رطوب اضافی از آن خارج شود. اینگونه تعادل محیط حفظ شده و جلو رشد کپک ها گرفته می شود.

تراریوم ها همینطور برای انتقال گیاهان حساسی که ممکن است برای آزمایشات علمی مورد استفاده قرار بگیرند به کار برده می شوند.

زمانی که دانشمندان می خواهند یک گیاه را از یک مکان به جای دوری انتقال دهند یک تراریوم می سازند تا از زندگی سالم گیاهان اطمینان داشته باشند.

ساخت یک تراریوم جنگل بارانی روشی فوق العاده برای ساخت نمونه ای از اکولوژی جنگل بارانی است و با آن می توانید نحوه‌ کار اکولوژی و تاثیر آب و گرما را در رشد گیاهان ببینید. مشاهده‌ی تغییرات گیاهان درک بیشتری از اتفاقاتی که در جنگل های بارانی می افتند به شما می دهد.

ساخت تراریوم گیاهان

برای ساخت جنگل بارانی خود به یک محفظه ی شیشه ای در دار، خاک مناسب رشد گیاهان (خاک اورگانیک بهترین گزینه است)، شن، گیاهانی مانند سرخس یا گیاهان مورد علاقه خودتان و آب نیاز دارید. خاک به دقت به صورت یک لایه روی زیر لایه‌ی شنی پاشیده می شود سپس گیاهان و سرخس ها کاشته می شوند به گونه ای که ریشه هایشان فضای کافی برای رشد داشته باشند.

به گیاهان آب بدهید تا خاک کاملا خیس شود. می توانید فضای درونی را با تصاویر کوچکی از حشرات تزئیین کنید اما آن ها نباید به حدی بزرگ باشند که جلو دید شما را بگیرند و نتوانید رشد گیاهان را تماشا کنید. محفظه را در جای قرار دهید که در معرض نور خورشید باشد و به یاد داشته باشید که محفظه را حتما هفته ای یک بار باز کنید تا هوای تازه وارد آن شود و از رشد میکروب ها جلوگیری شود.

هر روز گیاهان را مشاهده کنید و از رشدشان و هر تغییری که در تراریوم می بینید یادداشت برداری کنید.

برای پروژه طرح جابر کلاس پنجم ، اینجا را کلیک کنید

 

یک تراریوم جنگل بارانی بسازید

تراریوم ها وسیله های فوق العاده خوبی هستند که می توانید با آن ها اکوسیستم خودتان را بسازید و تاثیر آب و گرما بر رشد گیاهان را تماشا کنید.

مواد مورد نیاز:

  • کاسه یا محفظه ی شیشه ای
  • شن
  • خاک گلدان اورگانیک
  • پلاسیک بسته بندی
  • مقوای رنگی (دلخواه، برای قرار دادن تصویر حشرات)
  • دفترچه برای یادداشت مشاهدات

 

ساخت تراریوم برای گیاهان

فرایند آزمایش:

  • ظرف و در آن را با آب گرم و صابون بشویید و خوب آب بکشید.
  • یک لایه حدوداً سه سانتی متری، شن کف ظرف بریزید.
  • سپس یک لایه دو و نیم الی سه سانتی متری خاک روی شن بریزید. لایه ها را صاف و موازی هم بریزید و آن ها را با هم مخلوط نکنید. از بیرون ظرف دو لایه مجزا باید قابل تشخیص باشند.
  • ریشه‌ سرخس (یا گیاه مورد نظر خود) را درون خاک بگذارید. دو و نیم سانتی متر دیگر خاک به ظرف اضافه کنید تا مطمئین شوید که گیاه کاملا با خاک احاطه شده است. گیاه باید کاملا درون ظرف جا شود. اگر برگی از ظرف بیرون می ماند آن را جدا کنید.
  • به آرامی دو الی سه لیوان آب (بسته به اندازه ی لیوان و میزان خاک) به گیاه اضافه کنید. خاک باید کاملا آغشته به آب شود.
  • درب ظرف را کاملا با پلاستیک بسته بندی بپوشانید.
  • تصاویر حشرات کوچک را از درون مقوا بیرون بیاورید و از آن ها برای تزیین بخش بیرونی ظرف استفاده کنید.
  • ظرف را در کنار پنجره ای که کمی نور مستقیم خورشید از آن وارد می شود قرار دهید.
  • در طول چند هفته جنگل بارانی کوچک خود را تحت نظر داشته باشید. هفته ای یک بار پلاستیک در پوش را باز کنید تا هوای تازه وارد ظرف شود.
  • هر تغییری که مشاهده کردید و میزان رشد گیاهان را در دفترچه یادداشت خود بنویسید.

 

خواندن این مطلب مفید را از دست ندهید:

هوشمندسازی مدارس و نرم افزارهای مورد نیاز

پروژه تحقیق برای طرح جابر کلاس سوم و چهارم

پروژه تحقیق برای طرح جابر کلاس سوم و چهارم؛ حقایق جالب و جذاب از جانورانی به نام “آرمادیلو”

13 چیز که شما درباره آرمادیلوها نمی دانید!

21 گونه مختلف از آرمادیلو وجود دارد. نام این موجودات به زبان اسپانیایی ترجمه شده و دارای تنوع زیادی در ابعاد، رفتار و محیط زندگی است. آنها دارای پایین ترین میزان متابولیسم پایه همه پستانداران هستند؛ صفات بیولوژیکی آنها را به عنوان یک حامل مشترک برای باکتری هایی که باعث جهش می شوند، تبدیل کرده است.

بیماری هانسن مثالی از این نوع بیماری ها است. این موجودات دارای بدنی با پوسته و پوشش های شگفت انگیزی هستند. در اینجا 13 واقعیت جذاب درباره این موجودات پرداخته می شود که ممکن است اغلب آنها را ندانید!

این موضوع برای پروژه تحقیق در طرح جابر کلاس سوم و چهارم بسیار مناسب است

 

  1. آرمادیلو نُه دسته، تنها گونه ای است که در ایالات متحده یافت می شود.

گرچه تمام گونه های آرمادیلو ها در آمریکای جنوبی وجود دارند، تنها آرمادیلو نُه دسته است که به در شمال ایالات متحده به وفور یافت می شود. اگر درجنوب آمریکا زندگی می کنید، یافتن این مخلوقات در اطراف خود یا در کنار جاده خیلی غیر معمول نیست. این پستاندار کوچک در محیط های گرم و بارانی مانند تگزاس بیشتر یافت می شود.

آرمادیلو

 

  1. برزیلی ها Tolizeutes خود را دوست دارند!

آرمادیلو سه تکه در برزیل بسیار محبوب است و به نام Tolypeutes نام‌گذاری شده است. حتی نام رسمی جام جهانی 2014 در برزیل نیز از نام این جانوران برگرفته شده بود. پس از 10 سال کاهش 30 درصدی جمعیت در دهه گذشته، تاتو بولا (“آرمادیلوهای توپی شکل” درکشور پرتغال) به دلیل ویرانی سریع زیستگاه طبیعی موجودات، در لیست قرمز IUCN قرار گرفته اند.

آرمادیلو

 

  1. گلیپتودونت های غول پیکر (glyptodont) نسل باقی مانده آرمادیلوهای امروزی هستند!

هنگامی که به انقراض مگافوناها فکر می کنید، اولین موجوداتی که به سرتان خطور می کند، معمولا دایناسورها یا ماموت های پشمالو هستند. اما تعداد زیادی از حیواناتی که کمتر شناخته شده اند و بسیارحیرت انگیزاند، گلیپتودونت ها هستند، که در آمریکای جنوبی در زمان میوسن، بین 5 تا 23 میلیون سال پیش تکامل یافته بودند و با پوسته های شبیه به لاک‌پشت های زمینی بزرگ و حجیم و قابل مقایسه با یک ماشین فولکس واگن زندگی می کردند.

گلیپتودونت ها مانند بسیاری دیگر از مگافوناهای قدیمی، در پایان آخرین عصر یخبندان منقرض شدند، در حالی که بازماندگان کوچکتر آنها جان سالم به در بردند.

آرمادیلو

 

  1. آرمادیلوها می توانند تا 19 ساعت بخوابند!

آرمادیلو اکثر فعالیت های بدنی مانند غذا خوردن، جفت گیری و پناه گرفتن را در شب انجام می دهد. بدین معنی که در طول ساعات روز در پناهگاه خود می خوابد.

آرمادیلو

 

  1. بله، آرمادیلو می تواند بیماری جذام را گسترش دهد!

شکی در این وجود ندارد که آرمادیلوها می توانند بیماری جذام و چاگاس را با عبور از مناطق مختلف گسترش و انتقال دهند. دمای کم بدن آنها باعث می شود آنها میزبان کامل برای باکتری بیماری های عفونی باشند، بنابراین معمولا توصیه به خوردن گوشت آنها نمی شود.

انسان ها در حضور این موجودات به سرعت از بین می روند. همانند بسیاری از بیماری های عفونی دیگر، جذام در اواخر قرن 15 میلادی توسط اروپاییان به جهان معرفی شد و متخصصان زیست شناسی بر این باورند که آرمادیلوها آورنده‌ی بیماری جذام بوده اند. در نتیجه، این موجودات به منبع طبیعی این بیماری تبدیل شدند.

آرمادیلو

 

  1. تنها دو گونه از گونه های آرمادیلوها قادر هستند که مانند توپ قل بخورند!

در بسیاری از کارتون ها نشان داده می شود که آرمادیلوها مانند توپ غلت می زنند و اغلب تصور می شود که اکثر گونه ها قادر به این مکانیسم دفاعی هستند. اما تنها آرمادیلوهایی که این توانایی را دارند، دو گونه متعلق به گلوله‌ای‌ها (Tolypeutes) هستند که به عنوان آرمادیلوهای سه نواره برزیلی و آمریکای جنوبی شناخته شده اند.

آرمادیلو

پروژه تحقیق برای طرح جابر

 

  1. آرمادیلوهای غول پیکر بزرگترین گونه ها از این موجودات هستند!

آرمادیلوی غول‌پیکر به عنوان بزرگترین گونه های آرامیدلو هستند که حدود 32 کیلوگرم وزن دارد و گاهی وزن آن به بیش از 82 کیلوگرم می رسد. در طول 30 سال گذشته، جمعیت این نوع آرمادیلو ها بین 30 و 50 درصد کاهش یافته است. همانند بسیاری از دیگر گونه های آرمادیلو، گونه‌ی غول پیکر آن در حال انقراض است.

آرمادیلو

 

  1. آرامادیلوهای صورتی، کوچکترین گونه‌ی آرمادیلوها هستند!

آرمادیلوها با پرهای صورتی رنگ، به خاطر اندازه کوچکشان Chlamyphorus truncatus نامگذاری شده است. قد آنها بین 3.5-4.5 اینچ و وزن این موجودات معمولا حدود 4.2 اونس است.

تعداد این گونه های دوست داشتنی که اغلب در دشت های شنی و چمنزارهای مرکزی آرژانتین یافت می شوند، به علت ناسازگاری های زیستگاه و دیگر موجودات نظیر سگ و گربه، رو به کاهش است. با این حال، IUCN اطلاعات کافی برای اختصاص شرایط زیستی مناسب این گونه از آرمادیلو ها به دست نیاورده است.

آرمادیلو

 

  1. چرا آرمادیلوهای پرمو جیغ کش، بسیار دوست داشتنی هستند؟

پشم بدن آرمادیلو ها از آنها در برابر شکارچیان محافظت می‌کند، اما آرمادیلوهای به شدت پرمو که Chaetophractus vellerosus​  نامیده می شوند، در برابر این خطر ایمن تر هستند. هرگاه که خطری این گونه از آرمادیلوها را تهدید کند، صدای بلندی از خود مانند صدای زنگ هشدار منتشر می کنند.

آرمادیلو

 

  1. آرمادیلوی کوتوله (Pichi) تنها گونه ای از آرمادیلوها هستند که همیشه در خواب به سر می برد!

آرمادیلوها اکثر زندگی خود را صرف چرت زدن می کنند اما یکی از گونه های شناخته شده این موجودات به نام Zaedyus pichiy بیش از بقیه گونه ها در زمستان به خواب زمستانی می رود.

پس از ساخت یک پناهگاه بزرگ و قرار دادن در یک حفره دنج در آن به خواب می رود. در هنگام خواب، دمای بدن pichi از 35 درجه سلسیوس به 13 درجه کاهش پیدا می کند.

آرمادیلو

 

  1. بیشتر آرمادیلوها حشره خوار هستند، اما برخی از آنها حیوانات کوچک را نیز می خورند!

در حالی که اکثریت قریب به اتفاق آرمادیلوها غذای خود را از طریق حفر کردن زمین و خوردن حشرات و کرم ها به دست می آورند، در برخی مواقع از جانوران کوچک نظیر مارمولک ها، مارها یا خوراکی هایی مانند تخم مرغ ها و میوه ها نیز تغذیه می کنند.

آرمادیلو

 

  1. از پوسته بدن آرمادیلوها برای ساخت بعضی ابزارهای موسیقی استفاده می شود!

Charangos یا سازدهنی، ازجمله آلات موسیقی سنتی در بولیوی، شیلی، اکوادور و پرو است. این ساز معمولا از پوسته خشک شده آرمادیلو ساخته می شد، اما در عصر حاضر Charangos از چوب معمولی یا چوب کدوی کالاباس ساخته می شود.

آرمادیلو

 

  1. آرمادیلوها بسیارخوش گذران هستند!

این موجودات عجیب و غریب اکثر وقت خود را صرف غذا و یا خواب می کنند و به عنوان موجودات احمق شناخته می شوند!

 

برای مطالعه بیشتر در زمینه موضوعات تحقیقاتی و نحوه شرکت در طرح جابر می توانید از این بسته استفاده کنید:

راهنمای جامع و کاربردی برای اجرای پروژه طرح جابربن حیان در دوره ابتدایی

آشنایی با یک آزمایش جذاب برای طرح جابر؛ پروژه آزمایش برای طرح جابر کلاس پنجم و ششم ابتدایی

پروژه طرح جابر در گروه آزمایش، مناسب برای کلاس پنجم و ششم ابتدایی

آیا رنگ ها در طعم ها تأثیرگذار خواهند بود؟

چکیده

آیا مزه‌ آب سیب سبز شبیه آب سیب قرمز است؟ این سوال ممکن است احمقانه به نظر برسد. رنگ غذا هیچ طعمی ندارد؛ پس چطور می تواند طعم چیزی را تغییر دهد؟ در این پروژه‌ی علمی می توانیم دریابیم که آیا این اتفاق می افتد یا خیر.

 

مقدمه

پرزهای چشایی روی زبان شما طعم و گروه غذایی را تشخیص می دهند و به شما کمک می کنند غذایی که می‌خورید را بشناسید. با این حال، حس های دیگر در چگونگی تجربه‌ غذا نقش دارند. احتمال می دانید که بوی غذا می تواند تاثیر زیادی بر طعم آن داشته باشد، اما آیا می دانستید که ظاهر غذا هم تجربه‌ ما از آن را تغییر می دهد؟ از آن جایی که قبل از این که غذا را در دهان خود بگذاریم به آن نگاه می کنیم، اولین اطلاعاتی که مغز در مورد هر غذایی دریافت می کند از طریق چشم است!

این پروژه برای طرح جابر کلاس ششم ابتداییمناسب است

 

از سنین کودکی یاد می گیریم که رنگ ها را با طعم ها همراه کنیم. وقتی چیزی نارنجی است، انتظار داریم طعم پرتقال بدهد. اگر پودینگ سبز رنگی را مزه کردید، اگر بفهمید طعم گیلاس می دهد متعجب خواهید شد. اختلاف بین ظاهر غذا و طعم آن می تواند شناسایی طعم را مشکل تر کند.

تحقیقات نشان داده اند که ظاهر غذا می تواند تاثیر بسزایی در طعم آن داشته باشد. در این مطالعه، شرکت کنندگان یک بشقاب استیک و سیب زمینی سرخ کرده با ظاهری عادی خوردند. تمام شرکت کنندگان بیان کردند که از غذای خود لذت بردند و طعم آن خوب بود. با این حال وقتی چراغ ها روشن شدند، مشخص شد که رنگ استیک، آبی است و سیب زمینی ها به رنگ سبز درآمده اند. وقتی شرکت کنندگان این را دیدند، بیشتر آنها از خوردن غذای بیشتر دست برداشتند و چند شرکت کننده مریض شدند! در این آزمایش مشاهده می شود که ظاهر غذا چگونه بر طعم آن اثر می گذارد. نگران نباشید، قرار نیست استیک آبی بخورید!!

اصطلاحات و مفاهیم

– پرزهای چشایی

– طعم

– حس ها

 

سوالات

– آیا شما غذایی خاص با رنگی خاص را ترجیح می دهید؟

-آیا آن رنگ را به طعم خاصی اختصاص می دهید؟

برای مثال، شکلات قرمز با طعم گیلاس را به شکلات سبز با طعم لیمو ترجیح می دهید؟

– آیا فکر می کنید رنگ غذا یا نوشیدنی بر طعم آن اثر دارد؟ اگر رنگ “غیر منتظره” باشد چه؟ (برای مثال برای طعم گیلاس و لیمو جای رنگ قرمز و سبز عوض شود؟)

 

مواد و تجهیزات

– داوطلب (حداقل 3 نفر)

– بطری بزرگ آب سیب

– رنگ خوراکی آبی، سبز و قرمز

– لیوان های یکبار مصرف تمیز (3 عدد برای هر داوطلب)

– ماژیک ثابت (که پاک نمی شود)

– لیوان نوشیدنی (1 عدد برای هر داوطلب)

– آب

– میزی که شما و داوطلبان بتوانید پشت آن بنشینید

– زمان سنج یا کرونومتر

– دفترچه یادداشت (نوت بوک) آزمایشگاه

این پروژه برای طرح جابر کلاس پنجم  و طرح جابر کلاس ششم ابتدایی مناسب است

 

مراحل آزمایش روش کار با افراد داوطلب

هنگام طراحی آزمایشی با افراد، ملاحظات خاصی وجود دارند.. قبل از انجام آزمایش یا تحقیق، در مورد قوانین و مقررات جشنواره‌ علمی طرح جابر که وارد آن می شوید مشاوره بگیرید. لطفا به مستندات “پروژه های حاوی موارد انسانی” و “انجمن تحقیقات علمی” برای مشاهده‌ نیازهای مهم دیگر مراجعه کنید.

 

اگر با افراد کم سن و سال کار می کنید، باید اجازه‌ آنها را از والدین یا سرپرست آن ها (و اگر آزمایش را در مدرسه انجام می دهید از معلم آنها) بگیرید، تا مطمئن شوید که شرکت این دانش آموزان در پروژه‌ علمی شما مشکلی ندارد. در ادامه دستورالعمل پیشنهادی برای گرفتن اجازه‌ی کار با دانش آموزان آمده است:

  1. a. شرح کاملی از پروژه ی علمی خود، آنچه که مطالعه می کنید و آنچه می خواهید بیاموزید، بنویسید. نحوه‌ی آزمایش دانش آموزان را یادداشت کنید. پاراگرافی برای گرفتن امضای والدین یا سرپرست یا معلم در نظر بگیرید.
  2. b. به تعداد دانش آموزان که مورد مطالعه قرار می دهید، این برگه را چاپ کنید.
  3. c. برگه های رضایت (اجازه نامه) را به دانش آموزان یا معلم آن ها بدهید تا به اولیای خود بدهند. باید اجازه‌ی تمام دانش آموزان را داشته باشید تا بتوانید از آن ها در آزمایش خود استفاده کنید.

 

نکته: داوطلبان نباید بدانند که در هر لیوان آب سیب وجود دارد! داوطلبان شما باید انتظار داشته باشند که در هر لیوان چیزی متفاوت ببینند. بنابراین، به آنها اجازه ندهید قبل از زمان مقرر آماده کردن نوشیدنی ها را ببینند.

 

  1. از ماژیک برای شماره گذاری لیوان های تمیز استفاده کنید. یک سوم لیوان ها را برچسب A، یک سوم بعدی را B و یک سوم آخر را برچسب C بزنید.
  2. حدود ¼ لیوان آب سیب در هر لیوان تمیز بریزید.
  3. همه لیوان های با برچسب A را در یک ردیف، لیوان های با برچسب B را در یک ردیف و لیوان های با برچسب C را در یک ردیف قرار دهید.
  4. دو قطره رنگ غذای آبی به لیوان های با برچسب A بریزید (اگر رنگ آن به اندازه‌ی کافی تیره نیست رنگ غذای بیشتری اضافه کنید).
  5. دو قطره رنگ غذای سبز به لیوان های با برچسب B بریزید (اگر رنگ آن به اندازه‌ی کافی تیره نیست رنگ غذای بیشتری اضافه کنید).
  6. دو قطره رنگ غذای قرمز به لیوان های با برچسب C بریزید (اگر رنگ آن به اندازه‌ی کافی تیره نیست رنگ غذای بیشتری اضافه کنید).
  7. در دفتر آزمایشگاهی خود یک کپی از جدول زیر را ایجاد کنید.
حرف روی لیوان داوطلب 1 داوطلب 2 داوطلب 3 کل
A
B
C

جدول 1. جدول داده های نمونه. اگر داوطلبان بیشتری دارید، تعداد ستون ها را اضافه کنید.

 

  1. سه لیوان را با آب تسویه شده پر کنید.
  2. به داوطلب اول بگویید پشت میز بنشیند. لیوان های A، B و C را جلوی او بگذارید. همچنین لیوان آب را به او بدهید.
  3. از او بخواهید کمی آب بخورد تا دهانش پاک شود.
  4. به داوطلب بگویید که از او می خواهید نوشیدنی لیوان های A، B و C را مزه کند و بین هر کدام آب بخورد. او دو دقیقه زمان دارد که نوشیدنی ها را مزه کند. وقتی نوشیدنی درون هر لیوان را مزه کرد، باید آن ها را از نوشیدنی که بیشتر دوست داشت، به نوشیدنی که کمتر دوست داشت، مرتب کند (باید به نوشیدنی ها امتیاز بدهد). داوطلب می تواند هر لیوان را بیش از یکبار مزه کند، اما بین هر بار مزه کردن باید آب بخورد.
  5. از داوطلب بخواهید آزمایش را شروع کند. وقتی لیوان اول را مزه کرد، زمان سنج یا کرونومتر را راه بیندازید. به هیچ سوالی که داوطلب می پرسد جواب ندهید، یا به هر چیزی که می گوید واکنش نشان ندهید.
  6. بعد از دو دقیقه زمان سنج را متوقف کنید و به داوطلب بگویید مزه کردن را متوقف کند.
  7. از او بپرسید نوشیدنی مورد علاقه‌ی او کدام است. در ستون “داوطلب 1” لیوان مورد علاقه‌ او را با شماره‌ “3” علامت بزنید. برای مثال اگر داوطلب لیوان B را به عنوان بهترین نوشیدنی انتخاب کرد، عدد 3 را در سطر B زیر ستون “داوطلب 1” بنویسید.
  8. از داوطلب بپرسید کدام لیوان را کمتر دوست داشت. در ستون “داوطلب 1” این لیوان را با عدد 1 مشخص کنید.
  9. عدد 2 را در سطر باقیمانده بنویسید.
  10. گام های 1 – 9 را با داوطلبان دیگر نیز تکرار کنید. پاسخ های آن ها را در ستون های متناظر ثبت کنید.
  11. مقادیر هر سطر را جمع کرده و مقدار کل را در ستون “کل” بنویسید. برای مثال اگر لیوان A امتیاز 2، 1 و 2 را از سه داوطلب گرفت است، در ستون کل برای لیوان A عدد 5 را ثبت کنید.
  12. کدام لیوان بالاترین امتیاز کل را دارد؟ کدام امتیاز کمترین امتیاز را دارد؟ آیا الگویی برای لیوان مورد علاقه و ترجیح داوطلبان وجود دارد؟ این نتایج در مقایسه با پیش بینی شما در مورد تاثیر رنگ بر طعم چه وضعیتی دارند؟

 

تغییرات (تنوع ها)

– این آزمایش را با غذاهای مایع و جامد دیگر انجام دهید.

 

از یک متخصص، سوال بپرسید

“از متخصص بپرسید” راهکاری است که دانش آموزان برای یافتن پاسخ سوالات علمی خود، که نتوانسته اند از دیگر منابع به دست آورند، از آن استفاده می‌کنند. اگر سوالات خاصی در مورد پروژه‌ علمی خود دارید، تیم کافه محتوا می تواند به شما کمک کند. متخصصان ما این کار را برای شما انجام نمی دهند، اما به شما پیشنهاد می دهند، راهنمایی می کنند و به شما در حل مشکل کمک خواهند کرد.

 

شاید به مطلب زیر برای طرح جابر علاقه مند باشید:

جذاب ترین آزمایش جداسازی رنگدانه گیاهان برای طرح جابر کلاس پنجم و ششم ابتدایی

یک آزمایش جالب و جذاب برای پروژه طرح جابر کلاس پنجم و ششم ابتدایی؛ رنگدانه های برگ گیاهان مختلف را بشناسیم

جذاب ترین آزمایش جداسازی رنگدانه گیاهان برای طرح جابر کلاس پنجم و ششم ابتدایی

رنگدانه‌ برگ ها

رنگ های برگ های پاییزی می توانند زیبایی فوق العاده ای به محیط ببخشند. هر درخت، گروه رنگ دانه های مخصوص به خودش را دارد و منظره‌ مناطق روستایی را مانند یک نقاشی، زیبا می کند. زمانی که هوا کمی سرد می شود متوجه می شویم که سایه ها و تن رنگ برگ های درختان شروع به تغییر می کنند.

این رنگ ها از سبز روشن تابستانی، رفته رفته تغییر کرده و به طلایی، نارنجی، قهوه ای و انواع قرمز تبدیل می شوند.

برای اینکه درک کنیم چه چیزی باعث تغییر رنگ یا رنگ دانه برگ ها می شود، باید ببینیم برگ ها چگونه کار می کنند. برگ های درختان از پروسه ای به نام “فوتوسنتز” برای زنده ماندن استفاده می کنند.

این پروسه از ماده ای شیمیایی به نام “کلروفیل” درون برگ ها استفاده می کند تا نور خورشید را به غذای مورد نیاز خود تبدیل کند.

کلروفیل در حالت طبیعی سبز رنگ است. در تابستان کلروفیل تمام برگ را فرا می‌گیرد به گونه ای که تنها رنگی که روی برگ مشاهده می‌کنید رنگ سبز کلروفیل است.

نکته ای که ممکن است برایتان شگفت انگیز باشد این است که با این که تنها رنگی که روی برگ ها می بینیم سبز است، دیگر رنگ ها مانند نارنجی و زرد نیز در برگ ها وجود دارند. رنگ سبز کلروفیل این رنگ ها را می پوشاند بنابراین تنها راه مشاهده دیگر رنگ ها و رنگ دانه ها دیدن آن ها زیر میکروسکوپ است.

زمانی که هوا سرد می شود و نور خورشید کمرنگ می شود، میزان کلروفیل درون برگ ها کاهش پیدا می کند. در همان زمان فرآیندی طبیعی در درختان شروع می شود که منجر به تولید رنگ های قرمزی می شود که به برگ ها فرستاده می شوند. زمانی که کلروفیل از بین می رود، مشاهده رنگ های سبز و نارنجی که همیشه در برگ ها وجود داشته اند ساده تر می شود.

زمانی که هوا سردتر می شود درختان همینطور شیره‌ غلیظ تری تولید می کنند. غلظت شیره باعث رنگ قرمز برگ ها می شود. رنگ قهوه ای برگ ها نیز نتیجه‌ی تولید “تانن” در درخت است. “تانن” محصول جانبی درخت است که برگ ها آن را جذب می کنند.

رنگدانه گیاهان

ممکن است متوجه شده باشید که همه‌ رنگ های پاییزی به روشنی همدیگر نیستند و با هم تفاوت دارند. رنگ ها به میزان نور خورشیدی که در طول فصل به برگ ها رسیده است بستگی دارند. بعضی سال ها برگ ها سریع تر به رنگ دانه های پاییزی تغییر رنگ می دهند.

در حالی که در بعضی سال ها این تغییر آهسته تر است و ممکن است رنگ ها درخشان تر باشند. روزهای تابستانی خشک و آفتابی، به همراه شب های خنک، رنگارنگ ترین برگ ها را به وجود می آورند.

همینطور به نظر می رسد درخت های مختلف در برگ هایشان یک رنگ غالب داشته باشند. درختانی که مقدار زیادی برگ های زرد رنگ در پاییز تولید می کنند ون سفید، نمدار، توس، آسپن، فندق افسونگر و گردوی گرمسیری هستند.

بهترین درختان با رنگ های قرمز، بلوط قرمز، سماق، افرای قرمز، ون کوهی، توپلو و ذغال اخته هستند. درختان همیشه سبز تغییر رنگ نمی دهند. در عوض، برگ هایشان با لایه‌ نازک روغنی پوشیده شده است که چند سال دوام دارد.

گیاهان دیگری نیز هستند که به دلیل تغییرات کلروفیل تغییر رنگ را تجربه می کنند. پیچک سمی آمریکایی و عَشقه پنج برگ، برگ هایی دارند که به رنگ های متنوع قرمز در می آیند و انگور وحشی، انگور و برگ های بنفش رنگ دارد.

می توانید درختان مختلف را با استفاده از رنگ های پاییزی‌شان مکان یابی کنید؟ یک روش می تواند دنبال کردن وضع هوا باشد، هنگامی که پاییز نزدیک می شود فرآیند تغییر رنگ برگ ها را مشاهده کنید تا ببینید با چه سرعتی تغییر رنگ می دهند.

 

برای آشنایی با قوانین و نکات کاربردی در “طرح جابر کلاس پنجم، اینجا را کلیک کنید

 

رنگدانه های برگ ها

در این آزمایش، شما رنگدانه های برگ های مختلف را با هم مقایسه خواهید کرد.

مواد مورد نیاز:

  • کتاب یا نرم افزار شناسایی درختان
  • دوربین دیجیتال (انتخابی)
  • فیلتر قهوه یا کاغذ فیلتر کروماتوگرافی
  • چند سکه
  • چند مداد
  • لیوان های شیشه ای کوچک یا بشر

 

جداسازی رنگدانه گیاهان

فرایند آزمایش:

برگ های سبز 3 الی 5 درخت مختلف را جمع آوری کنید. گونه‌ درخت ها را با استفاده از کتاب یا نرم‌افزار راهنمای درختان پیدا کنید. نظریه خود را بسازید. به نظر شما کدام گونه‌ی درخت رنگدانه های بیشتری خواهد داشت و چرا؟ رنگ برگ ها را در جدول داده های خود بنویسید (سبز روشن، سبز زرد، سبز تیره، سبز آبی، و غیره). اگر دوربین در اختیار دارید از برگ ها عکس بگیرید.

اگر از فیلتر قهوه استفاده می کنید، آن ها را به صورت نوارهای با پهنای 2.5 سانتی متری ببرید. طول نوار باید مساوی ارتفاع لیوان یا بشری باشد که می خواهید برای کروماتوگرافی از آن استفاده کنید. نام گونه‌ برگ را بالای نوار فیلتر خود بنویسید.

از یک خط کش استفاده کنید تا یک خط کمرنگ افقی با مداد در فاصله 2.5 سانتی متری از پایین نوارها بکشید. اولین برگ را دور سکه بپیچید به گونه ای که سمت براق برگ رو به بیرون باشد. برگ را روی قسمتی از فیلتر که علامت گذاری کرده اید بمالید تا زمانی که خطی به رنگ سبز تیره روی آن ایجاد شود. این کار را با بقیه‌ی گونه های برگ ها و کاغذهای فیلتر انجام دهید.

به تعداد گونه های برگ ها، لیوان یا بشر بردارید. تا ارتفاع حدود یک سانتی متر در ظرف ها ایزوپروپیل الکل بریزید. بخش بالایی نوارها را با نوار چسب به یک مداد بچسبانید. مداد را روی سر ظرف ها قرار دهید به گونه ای که نوار فیلتر به طور عمودی در ظرف آویزان باشد.

نوار را به دقت در ظرف قرار دهید به گونه ای بخش پایینی آن با ایزوپروپیل الکل برخورد کند. اجازه ندهید سطح الکل از خط سبز رنگدانه ها بالاتر بیاید. رنگدانه ها باید بالای الکل قرار بگیرند تا در آن حل نشوند. الکل باید با اصل مویینگی به بالای کاغذ کشیده شود، رنگدانه را در کاغذ حل کند و آن را به بالا بکشاند. این آزمایش را برای همه‌ گونه های برگ ها تکرار کنید.

هنگامی که الکل از نوارها بالا می رود آن ها را مشاهده کنید. این فرآیند 10 الی 30 دقیقه طول می کشد. در این زمان به کاغذ ها دست نزنید و ظرف ها را تکان ندهید. زمانی که الکل به بالای ظرف رسید، کاغذها را از ظرف ها خارج کنید و اجازه دهید خشک شوند.

زمانی که کاغذ ها خشک می شوند، آن ها را مشاهده کنید و نوارهای رنگدانه ها را شناسایی کنید. رنگدانه ها باید به این ترتیب باشند از بالا به پایین: کاروتن (نارنجی)، گزانتوفیل (زرد)، کلروفیل نوع الف (زرد-سبز)، کلروفیل نوع ب (آبی- سبز) و آنتوسیانین (قرمز).

رنگدانه هایی که مشاهده کرده اید را در جدول داده ها بنویسید. اگر دوربین در اختیار دارید از کاغذهای کروماتوگرافی عکس بگیرید و آن ها را برای نمایش دادن نتیجه‌ آزمایش خود ذخیره کنید. نتیجه را با فرضیه‌ خود مقایسه کنید و در مورد رنگدانه های گونه های مختلف برگ ها نتیجه گیری کنید.

 

شاید به خواندن این مطالب نیز علاقه مند باشید:

تابلو نمایش طرح جابر

 چرا اجرای طرح جابربن حیان یا پروژه علمی دانش آموزی در دوره ابتدایی اهمیت دارد؟