نکات مهم درباره خرید لوله پلی اتیلن، مواد اولیه، نصب و موارد کاربردی آن که باید بدانید….

لوله های پلی اتیلن در ابعاد و اندازه های مختلف تولید می شود و هر کدام از انواع آنها برای یک کاربری مناسب است. لوله های پلی اتیلن دارای تنوع زیادی هستند و از این جهت برای مصارف متنوع صنعتی گزینه بسیار خوبی به شمار می روند.

قطر و ابعاد مختلف این لوله ها موجب تنوع کاربری آن ها در صنایع گوناگون شده است. معمول ترین مصارف انواع لوله پلی اتیلن در سایز کوچک، متوسط و قطور، نصب در خطوط آب و فاضلاب است.

انشعاب های بزرگ و کوچک، هدایت رواناب های سطحی، آبیاری کشاورزی و انتقال فاضلاب ساختمان ها و صنایع، یکی از مصارف عمده این لوله ها محسوب می شوند و به صورت کاملاً بهداشتی و با کیفیت بسیار بالا در حال اجرا هستند.

 

اصول صحیح نصب انواع لوله پلی اتیلن با قطر زیاد

یکی از انواع لوله پلی اتیلن، لوله هایی هستند که قطر زیادی دارند؛ لوله پلی اتیلن قطور به لوله هایی گفته می شود که قطر داخلی آن ها بیشتر از 1200 میلی متر باشد.

این دسته از لوله ها معمولاً به صورت دو جداره (لوله کاروگیت) ساخته می شوند تا حداکثر مقاومت و استحکام را برای لوله فرآهم آورند.

تمام لوله های پلی اتیلن با قطر زیاد که در مصارف انتقال آب و فاضلاب و شبکه های گازرسانی مورد استفاده قرار می گیرند اغلب باید به صورت دفنی در زمین نصب شوند.

در موارد استثنا، این لوله ها می توانند هم به صورت نیمه سطحی و هم به صورت سطحی در داخل ترانشه با عمق کم نصب شوند.

منظور از روش نیمه سطحی روشی است که در آن قسمت بیشتری از دیواره لوله پلی اتیلن در زیر خاک قرار می گیرد و فقط بخش کوچکی از آن از سطح خاک بیرون می باشد.

 

انتخاب روش دفنی یا سطحی این لوله ها به صلاحدید پیمانکاران و مهندسان بستگی دارد.

مطالعات خاک شناسی و مکانیک خاک، حفر استاندارد کانال، بستر سازی کف کانال، اتصال لوله ها، نصب لوله در کانال و پوشاندن لوله ها با مواد مناسب، مراحل اصلی نصب لوله پلی اتیلن با قطر زیاد هستند.

تمام این مراحل با نظارت بازرسان و طبق استانداردهای حفاری و نصب لوله انجام می گیرند. محاسبات مربوط به میزان فشار لایه های خاک که بر دیواره لوله ها وارد می شود اهمیت بسیار زیادی در این کار دارد.

طول، عرض و عمق و دمای داخل کانال که قرار است لوله پلی اتیلن قطور در آن قرار گیرد باید با سایز لوله هماهنگ باشد.

برای این مورد هم استانداردهایی وجود دارد که توسط مهندسان محاسبه می شود. در برخی موارد لازم است دو لوله به صورت همزمان در یک کانال بزرگ نصب شوند، در این حالت باید فاصله دو لوله از یکدیگر نیز به خوبی ارزیابی شود تا از وارد شدن آسیب به آن ها و اختلال در خط لوله جلوگیری شود.

بسترسازی و پرکردن کانال با مواد مناسب هم در راندمان نهایی نصب لوله ها بسیار مؤثر است؛ میزان تردد از روی زمینی که لوله ها در آن محل نصب شده اند تعیین کننده دانه بندی مواد پرکننده کانال می باشد.

به طور کلی اگر در تمام مراحل نصب لوله پلی اتیلن با قطر زیاد تمام اصول مهندسی و استانداردها رعایت شوند، کارایی خط لوله در حداکثر میزان خود خواهد بود.

 

ضرورت استفاده از لوله پلی اتیلن در زمین های کشاورزی

مسأله صرفه جویی در مصرف آب و بحران مصرف آب یکی از بزرگ ترین دغدغه های جهانی است، به طوری که کشورها برای نجات مردم از این اوضاع و بهینه سازی مصرف آب، برنامه های اجرایی متفاوتی را در دست اجرا دارند.

تأسیساتی که با لوله کشی آب و فاضلاب مرتبط هستند، حیاتی ترین قسمت برنامه صرفه جویی در مصرف آب هستند.

جنس لوله ها باید از مواد ساخته شده باشد تا بتواند در مناطق مختلف آب و هوایی مقاومت بالایی داشته و خواص و پایداری خود را حفظ کنند.

در حال حاضر بهترین لوله هایی که برای نصب در سیستم های انتقال آب قابل شرب و آب کشاورزی مناسب هستند و مورد توجه بسیار از مهندسان نیز قرار گرفته اند، انواع لوله پلی اتیلن می باشند.

این دسته از لوله ها دیواره مقاومی دارد و می تواند در گرمای زیاد و دمای بسیار پایین به خوبی عمل کنند.

 

نصب لوله پلی اتیلن در مناطق گرم و خشک از لحاظ اقتصادی نیز بسیار مقرون به صرفه خواهد بود، زیرا این لوله ها باعث صرفه جویی در مصرف آب می شوند.

دلیل این امر هم واضح و مشخص است؛ میزان هدر رفت و نشتی آب از این لوله ها در حد صفر است، لذا می توان با اطمینان خاطر از آن ها برای انتقال آب استفاده نمود.

یکی از مهم ترین کاربردهای لوله پلی اتیلن، استفاده از آن ها در بخش کشاورزی است.

آبیاری محصولات زراعی در زمین های کشاورزی و گلخانه ها باید با حداقل آب انجام شود به طوری که راندمان آبیاری به بالاترین حد خود برسد.

لوله های پلی اتیلن مورد استفاده در بخش آبیاری کشاورزی دارای یک سری دریچه هایی بر روی دیواره خود هستند که امکان کنترل ورود و خروج حجم مشخصی از آب را بر عهده دارند؛ توسط این دریچه ها می توان از هدر رفت آب و مصرف بی رویه جلوگیری نمود.

آبیاری قطره ای، آبیاری تحت فشار، آبیاری بارانی و سطحی، انواع روش های مختلف آبیاری هستند که با استفاده از انواع لوله پلی اتیلن امکان پذیر می باشند.

معمول ترین سایز لوله پلی اتیلن که برای کشاورزی به کار می رود، 50 تا 90 میلی متر است. از لوله های باریک تر نیز به عنوان انشعاب می توان استفاده کرد.

 

کاربردهایی منحصربه فرد از لوله پلی اتیلن

لوله های پلی اتیلن، لوله هایی هستند که از مواد پلی اتیلن تهیه می شوند.

قطر و ابعاد مختلف این لوله ها موجب تنوع کاربری آن ها در صنایع گوناگون شده است. معمول ترین مصارف انواع لوله پلی اتیلن در سایز کوچک، متوسط و قطور، نصب در خطوط آب و فاضلاب است.

انشعاب های بزرگ و کوچک، هدایت رواناب های سطحی، آبیاری کشاورزی و انتقال فاضلاب ساختمان ها و صنایع، یکی از مصارف عمده این لوله ها محسوب می شوند و به صورت کاملاً بهداشتی و با کیفیت بسیار بالا در حال اجرا هستند.

تقریباً بیش از 90 درصد از خطوط لوله کشی در تأسیسات، از جنس پلی اتیلن ساخته شده اند.

• اما آیا کاربری این لوله ها به همین نقطه ختم می شود؟
• آیا صنایعی هستند که از لوله های پلی اتیلن استفاده می کنند و ما از آن ها بی خبر هستیم؟

تا کنون فکر کرده اید اگر کابل های برق و مخابرات یا فیبرهای نوری که به صورت زیر زمینی نصب شده اند دچار مشکل شوند، متخصصان چگونه آن ها را تعمیر می کنند؟

آیا تکنسین ها یک گودال به سمت کابل حفر می کنند و در داخل گودال حرکت می کنند تا به کابل ها برسند؟

البته این حدس، بسیار بعید و در ظاهر طنزگونه است!!

 

نکته مهم در نصب کانال های زیرزمینی برای انتقال کابل های برق و مخابرات، نصب لوله های پلی اتیلن فشار قوی است.

برای دسترسی آسان افراد به مسیر این لوله ها، از لوله کاروگیت دو جداره با قطر بسیار زیاد استفاده می شود که در این حالت در اصلاح، معابر آدم رو ایجاد می شود.

منهول ها یا مسیرهای آدم رو برای عبور افراد در تونل های زیر زمینی بسیار مناسب هستند و افراد به صورت ایمن می توانند در این لوله ها رفت و آمد کنند.

منهول های پلی اتیلن در حال حاضر یکی از مهم ترین تأسیسات زیرزمینی هستند.

کاربرد جالب دیگر از لوله های پلی اتیلنی که از آن ها کمتر صحبت شده است، نصب لوله پلی اتیلن در معادن و کف رودخانه ها است.

دوغاب صنعتی، مواد شیمیایی، فاضلاب، آب شرب، مواد معدنی، کابل برق و مخابرات، گاز و … توسط انواع لوله پلی اتیلن در معادن انتقال می یابند.

لایروبی کف دریاچه ها و رودخانه ها نیز از موارد کاربردی لوله های پلی اتیلن هستند؛ لایروبی فرآیندی است که طی آن، گل و لای کف رودخانه توسط لوله ها جمع آوری می شود و در ساخت کود و ماسه مصنوعی برای دریاچه های مصنوعی مورد استفاده قرار می گیرد.

 

روش صحیح انبارداری در کارخانه تولید لوله پلی اتیلن

کارخانه تولید لوله پلی اتیلن از بخش های مختلفی تشکیل شده است؛ بخش اداری، فضای تولید، آزمایشگاه و انبار، چهار قسمت اصلی کارخانه تولید انواع لوله پلی اتیلن هستند.

هر کدام از این بخش ها از قوانین خاصی پیروی می کنند. پس از آزمایشگاه کنترل کیفیت، انبار لوله های پلی اتیلنی مهم ترین قسمت یک کارخانه محسوب می شود.

لوله هایی که طبق استاندارد و با نظارت باطرسان و مهندسان تولید شده اند باید به بهترین شکل به انبارها منتقل شوند.

درست است که انواع لوله پلی اتیلن از استحکام فوق العاده ای برخوردار هستند اما اگر لوله ها به درستی حمل نشوند، آسیب جدی می بینند و برای استفاده مناسب نیستند.

 

شرایط استاندارد نگهداری و ذخیره لوله های پلی اتیلن در انبار شامل تنظیم شرایط دمایی (کمتر از 40 درجه سانتی گراد و به دور از یخزدگی)، عدم تابش نور مستقیم خورشید، نگهداری بر روی پالت های چوبی که از زمین ارتفاع بسیار کمی دارند، چیدن لوله های قدیمی تر در قسمت بالایی ردیف لوله ها و ارزیابی رطوبت محیط انبار، از مهم ترین نکات انبارداری برای لوله های پلی اتیلن هستند.

لوله های پلی اتیلن نباید در بیش از 6 ردیف روی هم چیده شوند زیرا بار اضافی را به ردیف های زیرین خود وارد می کنند.

حمل و نقل لوله پلی اتیلن نیز شرایط خاص خود را دارد؛ اشتباه ترین کار برای حمل لوله های پلی اتیلنی این است که لوله های کوچکتر تر را داخل لوله های قطورتر قرار دهند و به صورت یکجا آن را در کامیون یا وسیله حمل بار قرار دهند.

این کار باعث افزایش وزن کل لوله ها می شود و ایمنی حمل لوله را به خطر می اندازد؛ از طرفی دیگر، خارج کردن لوله های باریک از داخل لوله های قطور در محل نصب لوله کار بسیار دشواری است، لذا توصیه می شود لوله ها به صورت جداگانه در وسیله نقلیه قرار داده شوند.

برای حمل لوله از زنجیر یا تسمه استفاده می شود؛ بین زنجیر و بدنه لوله باید از بست های استاندارد استفاده کرد تا از وارد شدن آسیب به بدنه آن جلوگیری شود.

لوله هایی که از لحاظ تاریخ تولید، قدیمی تر هستند باید اول از بارگیری شوند؛ بهترین وسیله برای جابه جایی لوله ها تا وسیله نقلیه، جرثقیل ها و لیفتراک ها هستند.

نکته بسیار مهم پس از بارگیری کامل لوله در وسیله نقلیه اصلی (کامیون ها و تریلی ها)، بستن لوله ها به صورت کاملاً ایمن است.

بستن لوله های پلی اتیلن از سُر خوردن و جابه جا شدن آن ها در حین حرکت خودرو جلوگیری می کند.

بارگیری و حمل استاندارد لوله پلی اتیلن یکی از مهم ترین قسمت های فروش این تجهیزات در بازار لوله و اتصالات به شمار می آیند، بنابراین بهتر است نکات ایمنی و فنی به طور کامل رعایت شوند.

 

انواع آزمون های کنترل کیفیت برای لوله پلی اتیلن

انجام تست های کنترل کیفیت بر روی انواع لوله پلی اتیلن یکی از مهم ترین و ضروری ترین قسمت های کارخانه های تولید کننده لوله های پلی اتیلنی است.

صحت و دقت انجام این آزمایش ها معیاری از مرغوبیت و کیفیت نهایی این لوله ها می باشند؛ در واقع، تست های سنجش کیفیت لوله های پلی اتیلنی از لحاظ پارامترهای شیمیایی و فیزیکی مشخص می کنند این لوله ها تا چه میزان بر مبنای استانداردهای جهانی تولید شده اند و آستانه پایداری آن ها در شرایط محیطی مختلف چقدر است.

به طور کلی، خواص فیزیکی و شیمیایی لوله پلی اتیلن در آزمایشگاه کارخانه تولید لوله مورد سنجش و ارزیابی قرار می گیرد.

در ادامه مطلب، مهم ترین آزمون های کنترل کیفی لوله پلی اتیلن را بیان خواهیم کرد.

 

تعیین نوع آزمون هایی که قرار است بر روی انواع لوله پلی اتیلن انجام شوند بر مبنای استانداردهای ISO، DIN، ASTM،BSI ، ISIRI و AWWA می باشد.

هر کدام از این استانداردها به بررسی یکی از خصوصیات لوله های پلی اتیلنی می پردازد. مهم ترین تست هایی که بر روی این لوله ها انجام می شوند عبارتند از:

• درصد وزنی دوده یا کربن در پلی اتیلن
• تعیین دانسیته
• تست خمش، فشار و ضریب الاستیسیته
• تست های آستانه تحمل لوله در برابر فشار داخلی
• آزمون های خواص ظاهری لوله (ابعاد – قطر – رنگ)
• سختی حلقوی لوله
• میزان اکسایش لوله ها (پایداری حرارتی)
• میزان گرانروی پلی اتیلن
• تست هیدرواستاتیک

 

لوله های پلی اتیلن باید در تمام این آزمون ها نتایج مطلوب را به ثبت برسانند؛ کمترین نقص در نتیجه نهایی آزمون کنترل کیفیت لوله پلی اتیلن نشان دهنده عدم مرغوب بودن لوله و نقص در خط تولید محسوب می شود.

به طور مثال، اگر دوده یا کربن به طور یکنواخت در کل لوله توزیع نشده باشد، قسمت های مختلف لوله استحکام متفاوتی خواهد داشت و بنابراین برخی از بخش های دیواره لوله بسیار شکننده تر از سایر قسمت ها خواهد بود.

تست پایداری حرارتی مشخص می کند لوله های پلی اتینی تا چه میزان توانایی تحمل دماهای بالا را دارند؛ این خصوصیت برای لوله هایی که قرار است در شرایط کاری بسیار گرم نصب شوند، اهمیت زیادی دارد.

درجه اکسید شدن لوله، معیاری از میزان واکنش پذیری آن در برابر عوامل اکسید کننده مانند اسیدها و اشعه ماوراء بنفش است.

 سختی و استحکام لوله ها نیز در مواردی که از لوله به صورت دفنی در عمق خاک و در بستر دریا، تحت شرایط کاری با فشار زیاد نصب می شوند اهمیت زیادی دارد.

تمام آزمون ها مطابق با جداول مشخص شده در آزمایشگاه کیفیت کارخانه انجام می شوند و اپراتور آزمایشگاه، مسئول بازرسی و ثبت اطلاعات است.

 

مواد اولیه تهیه لوله پلی اتیلن در کارخانه

پلی اتیلن ها دسته ای از مواد پلیمری هستند که در پالایشگاه و طی فرآیند پلیمریزاسیون واحدهای مونومر اتیلن تهیه می شوند.

 پلی اتیلن اغلب به صورت گرانول های شفاف تولید می شوند اما برخی از مواد پلیمری نیز به رنگ تیره سنتز می شوند.

مواد اولیه پلی اتیلن برای مصارف مختلف در صنایع لاستیک و پلاستیک مناسب هستند. این مواد در گرید های تجاری متنوع در کارخانه ها تولید می شوند و هر کدام برای تولید یک محصول خاص به کار می روند.

پلی اتیلن ها در سه گرید تجاری PE60، PE80 و PE100 تولید می شوند. در حال حاضر دو گرید PE80 و PE100 برای تولید انواع محصولات پلاستیکی از جمله لوله های پلی اتیلن به کار می روند.

قیمت این مواد بسیار ارزان تر از سایر مواد اولیه برای تهیه لوله هستند، از این جهت خرید لوله پلی اتیلن بسیار مقرون به صرفه خواهد بود.

هر کدام از انواع پلی اتیلن های تجاری به دسته های فرعی تر تقسیم می شوند که ویژگی های منحصر به فردی نیز دارند؛ به طور مثال، گرید شماره 3840 برای ساخت مخازن پلاستیکی به کار می رود و یا گرید PX3 برای تولید لوله های آبیاری مناسب می باشد.

 

 مرغوب ترین نوع پلی اتیلن، PE100 است که در کارخانه های ساخت انواع لوله پلی اتیلن تک جداره به عنوان مواد اولیه به کار می رود. برای تولید لوله های کاروگیت دوجداره از مواد نوع PE80 استفاده می شود.

انواع مواد اولیه پلی اتیلنی دارای خواص بسیار عالی نظیر مقاومت شیمیایی بالا، بهداشتی و غیر سمی، عایق حرارت و برق، ضربه پذیری خوب، مقاومت در برابر مواد خورنده، انعطاف پذیری عالی و سبک بودن وزن می باشند.

لوله های پلی اتیلن که با مواد مرغوب پلی اتیلن ساخته می شوند دارای خصوصیت رشد آرام ترک هستند به طوری که اگر کوچک ترین نقصی در دیواره آن ایجاد شود، تمام لوله یکباره تخریب نخواهد شد.

لوله های پلی اتیلن به واسطه خواص عالی مواد اولیه، دارای خواص برجسته ای هستند که آن ها را برای نصب در شرایط مختلف مناسب می کنند.

انتقال آب قابل شرب، فاضلاب، مواد شیمیایی، آبیاری و آبرسانی، گازرسانی و … همگی توسط لوله های پلی اتیلن در ابعاد متفاوت امکان پذیر می باشد.

 

حق نشر این محتوا برای شرکت صنعت غرب، محفوظ است….